اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران وزارت نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت1389

دوره فن اداره جلسات

 

modiriyate jalasat – dr.mir

[email protected]

[email protected]

https://www.aparat.com/mazyarmir

https://www.instagram.com/maziyare_mir

 

modiriyate jalasat – dr.mir

کارگاه اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات دکتر مازیار میر

 

 

فن حرفه ای اداره جلسات برای مدیران ستادی در شرکت برق منطقه ای

 

 

سرفصل کارگاه اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات 

 

• مفاهیم پایه در  جلسه کارگاه و کنفرانس و…..

• آموزش بدون پاورپوینت های رایج و فراتر از آن…

• سرفصل های تخصصی برگزاری جلسات اثر بخش

• نقد و بررسی تخصصی مشکلات و واکاوی جلسات در لایه های مختلف

• تبیین قوانین در اثربخشی بیشتر برای  جلسات حرفه ای 

• برنامه ریزی دقیق و هدفگذاری در جلسات

• بررسی دقیق صد سال جلسات در شرکتهای پیشروی جهان

• نگاهی نو به اداب تشریفات جلسات عمومی و خصوصی

• ترفندها و راه کارهای تخصصی برای برگزاری جلسات حرفه ای تر

• تکنیکهای حل مسئله و تصمیم گیری در جلسات

• چگونگی ختم جلسات تخصصی و حرفه ای و نوشتن صورتجلسه

• قواعد پیشرفته منطبق بر قواعد شرکتهای برتر جهان برای برگزاری جلسات مجازی 

 

 

 

فیلمهایی که در این کارگاه نمایش داده خواهد شد:

 

انتخاب فیلم‌هایی که مهارت‌های مربوط به اداره و برگزاری جلسات را به خوبی به تصویر می‌کشند، می‌تواند مفید و آموزنده باشد. در ادامه چند فیلم را

معرفی می‌کنم که هر کدام به نوعی مهارت‌های مدیریتی و برگزاری جلسات را نمایش می‌دهند:

 

1. Twelve Angry Men (1957)

این فیلم کلاسیک درباره یک هیئت منصفه است که باید درباره مقصر بودن یا نبودن یک متهم تصمیم بگیرد. فیلم به خوبی نشان می‌دهد که چگونه

بحث‌های گروهی و جلسات می‌توانند تحت تأثیر تکنیک‌های متقاعدسازی و مهارت‌های بین‌فردی قرار گیرند.

 

 

2. **The Social Network (2010)

این فیلم به پیدایش فیس‌بوک و چالش‌های مدیریتی و حقوقی که همراه با آن ایجاد می‌شود، می‌پردازد. جلسات مدیریتی و بحث‌های حقوقی در این

فیلم می‌تواند بینش‌های ارزشمندی را درباره مذاکرات و تعاملات حرفه‌ای به نمایش بگذارد.

3. **The Devil Wears Prada (2006)

داستان زندگی یک دستیار تازه‌کار که در یک مجله مد مشهور کار می‌کند، به مشکلات و پیچیدگی‌های کار در یک محیط استرس‌زا و پرتنش می‌پردازد.

این فیلم به تعاملات کاری و نحوه مدیریت روابط حرفه‌ای می‌پردازد.

 

4. Moneyball (2011)

این فیلم بر اساس داستان واقعی بیلی بین و تیم بیسبال اوکلند اتلتیکس ساخته شده است. این داستان به نوآوری در تصمیم‌گیری و استفاده از داده‌ها

در جلسات مهم ورزشگاه می‌پردازد و مثال خوبی از مدیریت علمی ارائه می‌دهد.

 

5. Office Space (1999)

این کمدی درباره زندگی کارمندان در یک شرکت نرم‌افزاری خیالی است که به طنز مشکلات مدیریتی و جلسات غیرکارآمد را به نمایش می‌گذارد. این

فیلم می‌تواند به‌عنوان یک مثال هشداردهنده درباره نحوه مدیریت نادرست جلسات تلقی شود.

 

 

6. Erin Brockovich (2000

 

بر اساس داستان واقعی زنی که به یک پرونده حقوقی بزرگ پی برده و به‌تنهایی به حل آن کمک می‌کند. این فیلم چگونگی آماده‌سازی و هدایت

جلسات و مذاکرات پیچیده را به نمایش می‌گذارد.

 

7. The Intern (2015)

داستان یک مرد مسن که به‌عنوان کارآموز به شرکتی جوان و پویا می‌پیوندد. فیلم به تعاملات بین‌نسلی در محیط کار و نحوه اداره جلسات در فضایی

متفاوت می‌پردازد.

8- دوچرخه با فرمان برعکس

یک فیلم بسیار جالب و چالش برانگیز

9- بالانس یادگاری از استاد بزرگوارم جناب پروفسور الوانی

این فیلم‌ها با داستان‌های سرگرم‌کننده و آموزنده خود می‌توانند به مخاطبان کمک کنند تا مهارت‌های مورد نیاز برای اداره موثر جلسات و مدیریت محیط

کاری را بیاموزند.

 

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران وزارت نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت

 

در سال 1376 برای اولین بار مجبور شدم دبرای شرکت آمداد نیرو به آموزش مدیران و کارشناسان پیرامون فن حرفه ای اداره جلسات

بپردازم با توجه به سابقه کم و به طبع تجربه کمتر فقط به موارد اکادمیک پرداختم کم کم و در طی سه دهه کار آموزش متوجه شدم

نیازهای اساتید و کارشناسان و مدیران فراتر از موارد اکادمیک است و به همین خاطر سعی نمودم که موارد مفیدی را از پیشکسوتان و

اساتید بازنشسته طی پرسشنامه های استاندارد علمی جمع آوری کنم این کلاس که در شرکت  NAK   اجرا گردید نتیجه سالها تحقیق

و مطالعه پیرامون رویه علمی این مورد در داخل و خارج از کشور است.

کلا هر مدیر و یا سر پرست و یا کارمندی زمان ارزشمند زیادی را صرف جلسه یا جلسات متعدد می کند و معمولا بیس پایه این جلسات

مذاکره است مذاکرات مثبت و یا منفی صفر تا صد این جلسات هم با زبان بدن ادامه میابد و بعد در ترس و خشم و استرس و …. غوطه

ور می شود هدف ما در این کارگاه آموزشی نشان دادن تکنیکهای است که شما را بیشتر و بهتر به سمت آگاهی و دانش پیرامون

جلسات سوق دهد.

آری مدیریت جلسات هر چند در نگاه اول بسیار بسیار ساده و پیش پا افتاده به نظر می رسد اما  اصلا کار آسانی نیست. وقتی اسم

جلسه می‌آید یک تصویر  از مدیر بهم ریخته و عصبی و عصبانی و ناراحت جلوی چشم ما متبلور می گردد.

اری جلسات متعدد و خسته‌کننده به ذهن‌مان می‌رسد که  دو یا چند نفر دارند با هم در گوشی پچ پچ می کنند و یا دارند کلش آف کلن

بازی می کنند و یا با گوشی‌های هوشمندشان بازی می‌کنند، بعضی‌ها هم بخاطر دعوای دیشب و شب زنده داری  شب قبل دارندچُرت

می‌زنند و  هی از خودشان می پرسند:

 

وای پروردگارا کِی این طرف دهنشو می بنده

کی این جلسه تموم میشه

کی این سلسله جلسات کسل کننده و بی ارزش و غیر کاری تموم میشه

متاسفانه جلسات کاری خسته کننده و بدون برنامه ریزی و مخصوصا با ساعت‌های متمادی و مخصوصا در طول یک روز و رگباری همه

مارا کلافه نموده است.

.راستی چه کنیم و چه باید کرد؟

در اینجا شما را با برخی موارد کلی در این خصوص آشنا نموده و راهکارهایی ارائه خواهیم نمود.

شاید در یک نگاه این شش فرمان از همه مهمتر باشد و در نهایت به سراغ صدو یک تکنیک خلاقانه برای برگزاری جلسات بهتر و

هدفمندتر و جذاب و لذت بخش تر خواهیم رفت.

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران ارشد پارس جنوبی

اولین فرمان هدف و  پیگیری اهداف

 

جلسات کاری می‌توانند بسیار بسیارباارزش و معجزه اسا باشند، فقط باید فوت و فن مدیریت جلسات را به درستی تبیین فرمائید. و

شاید قدم اول روشن نمودن

هدف‌ از برگزاری جلسه مشخص کنید

۲. افراد موثر و درگیر و صاحب امضاء  را در جلسات دعوت فرمائید

۳. به مدیریت زمان را را به دقت و کاملا رعایت فرمائید.

۴. لطفا و حتما همه صحبت فرمائید

۵. جلسه را راس ساعت ذکر شده در برنامه شروع و به پایان برسانید.

۶. آوردن گوشی و تبلت و… به جلسه اکیدا و مطلقا ممنوع

اما بهتر است برویم به سراغ مشکلات جلسات در ایران و خاورمیانه چرا نمی توانیم در جلسات به یک اجماع کلی دست پیدا کنیم

 

 

 

 مشکلات  همیشگی جلسات :

 

• تاخیر در جلسات برنامه ریزی جلسات دیر شروع و اختتام جلسات
• عدم مدیریت حرفه ای و هدفمند و هوشمند جلسات
• به طول انجامیدن جلسه سخنرانی های طولانی و خستگی افراد
• متکلم وحده شدن یک فرد خاص که معمولا کل مدعوین را کلافه می کند
• عدم الزام به رعایت نظم و مقررات جلسه و ورود و خروج بدون برنامه و هرج و مرج
• اساسا افراد اشتباهی در جلسه اشتباهی و اهداف نامشخص
• عدم تناسب زمان و مکان و موضوع و افراد و…
• انحراف از مسیر انحراف از تولید محتوا و اساسا نداشتن مدارکه مثبته و موثر
• تک حرفی بی حرفی پرحرفی و یا اساسا عدم انتقادپذیری و نگرش منفی
• عدم تعهد مدعوین و برگزارگنندگان و بحث و جدل بین افراد و برگزار کنندگان و ناهمگنی بین افراد و تعدد افراد و حضور افراد اشتباهی
• عدم برگزاری جلسات با جلسات متعدد با تواتر زمانی کم و حضار بسیار زیاد و یا کم

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران ارشد پارس جنوبی

 

معيارهای استاندارد دعوت از شرکت کنندگان 

 

 

کاملا واضح و مبرهن است که فرد یا افراد و یا مجموعه های دعوت شده باید با موضوع جلسه کاملا مرتبط باشند و اگر ارتباطی با موضوع

نداشته باشند  و دعوت او بی جهت بوده است، تمایلی به مشارکت سازنده در مباحث جلسات ندارد. لذا بهتر است برای دعوت از افراد،

ملاکهای دقيقی مدنظر قرارگيرد.

• دارا بودن دانش راجع به موضوع جلسه
• دارا بودن تعهد نسبت به حل مسأله
• اشراف به موضوع و داشتن اختيار لازم برای مشارکت در تصميم گيری
• دارابودن وقت کافی برای شرکت در جلسه
• داشتن تجربه ، نظرات و ایده های متفاوت
• استقلال در اظهار نظر

 

اصول اتخاذ تصميم در جلسات

 

بحث هایی که در جلسه می شوند جزء دانش سازمان محسوب شده ولی نتيجه جلسه نيستند؛ بلکه 1 چيز نتيجه جلسه است:

تصميم هایی که گرفته مي شوند

و ليست اقداماتی که باید انجام شوند.

مسئله یک طيف است که یک سر آن علل هستند و سر دیگر آن موانع و نهایتا راهکارها هستند. در جلسات تصميم گيری بحث

ها باید هم آزاد باشند و هم کاملا متعادل و افراد باید از حملات فردی مصون باشند. یکی از بهترین انواع اتخاذ تصميم، تصميم گيری

برمبنای اتفاق نظر به شرح است :

• همواره سياست برنده-برنده را پيش گرفته و در جستجوی قابل قبولترین راه حل باشيد.
• حتی الامکان از شيوه های رأی گيری، معدل گيری و چانهزنی پرهيز کنيد.
• هميشه رای اکثریت درست نيست بلکه آخرین راه حل است.
• نظر خود را تنها به دليل اجتناب از مخالفت با دیگران، تغييرندهيد و آن را با دلایل منطقی بيان کنيد.
• دستورجلسات را به اجزای ساده تقسيم کنيد.
• باید تصميمات با توجه به حدود اختيارات گروه اتخاد شوند و اجماع به معنی حق تصميم گيری برای تمام موارد نيست.
• پافشاری جهت تصویب یک بند، بدون داشتن منطق قوی در واقعبه هدر دادن منابع و زمان است.

 

 

برنامه ریزی حرفه ای ادراه جلسات

 

زمان کاری جلسه، زمان مفيد است که توسط زمان غير مفيد جلسه احاطه می شود. یک جلسه فازهای مختلفی دارد. در فاز اول صورت

مساله  کاملا روشن شود،

سپس بارش افکار انجام شود، جلسه کم کم باید به سمت جمع بندی پيش برود و بعد نتيجه گيری بسيار واضح صورت پذیرد. همچنين

باید برای جلسه مقدمات آماده شود و قبل از جلسه و یا در ابتدای جلسه مستندات لازم ارایه شود.

 

 

سازماندهی جلسات

 

به نظر می رسد که بهتر است افراد فرصت یابند که حتما بسته به موضوع چند دقيقه صحبت کنند. سکوت محض یک فرد در کل جلسه یا

نشان از دعوت نامناسب وی است یا اینکه مجال اظهار نظر به ایشان داده نشده است؛ لذا وقت دادن به افراد توسط مدیر جلسه خيلی

مهم است. افراد در طی جلسه و قبل و بعد از آن یک سری وظایف دارند. نقشهای اصلی در اداره جلسات به شرح زیر هستند که

عبارتند از:

ریيس جلسه :

 

کسی است که نظر نهایی و نتيجه جلسه را اعلام می کند. تجربه  نشان  داده  است  که  مدیرانی  که  جلسات  را خود اداره  می

کنند، تمایل  دارند که  فعال ترین  فرد جلسه  باشند و تقریباً  06% از وقت  جلسه  را به  خود اختصاص  می دهند؛ لذا مشارکت  افراد

در جلسه  پایين  می آید. مدیر با بيشترین  اختيار و قدرت  تصميم گيری   معمولاً رئيس   جلسه است  که   نقشهای متعددی  را در

یک   لحظه ایفا می کند. مثل  مسابقه ای  که  یک  فرد هم  داور و  هم کاپيتان تيم  است.

راه حل  این  مشکل  جداکردن  نقش  فرایند از نقش قدرت  و تصميم گيری  است. بدین ترتيب  که  مدیر مسئوليت  تصميم گيری  و

درگير شدن  با موضوع  را بپذیرد

و وظایف  مربوط  به  فرایند را به  تسهيل گر تفویض  کند.

• معمولاْ دستور جلسه را مشخص می کند و تصميم نهایی را اعلام می کند.
• فعال است و حق اظهار نظر دارد .

 

تسهيل گر یا دبير جلسه:

 

در جلسات بزرگ، وجود تسهيل گر برای کنترل فرایند بحث ها ضروری است ولی به نظر می رسد در جلسات کوچک تر تعيين فردی به

عنوان تسهيل گر، لزومی نداشته باشد.

 

• در ابتدای جلسه خوش آمدگویی کرده و دستورجلسه را قرائت می کند.
• در خدمت جمع است ولی ایده جانبدارانه ای ندارد.
• روالهای مذاکره را مدیریت می کند و درصورت لزوم تغيير می دهد.
• باید با روشهای طبقه بندی و اولویت گذاری ایده ها آشنا باشد .
• باید بتواند یک اتفاق نظر و اجماع ایجاد کند.
• باید افراد را در مقابل حملات شخصی محفاظت کند.
• باید مطمئن شود که همه فرصت کافی برای اظهار نظر دارند و نباید به یک فرد خاص بيش از حد توجه کند.
• تهيه و ارائه محتوای آموزشی مرتبط با (موضوع جلسه )درصورت نياز

 

منشی جلسه:

فردی است که محتوای جلسه را ثبت می کند.

• فردی است که نه ایده ای بيان می کند و نه ایده ها را ارزیابی کند.
• صورتجلسه را ثبت و در آخر جلسه قرائت می کند.

 

اعضای جلسه:

همان مدعوینی هستند که داده های اصلی جلسه را می دهند.

• باید قواعد بحث را رعایت کنند؛ افراد حق نقد دارند ولی حق توهين ندارند.
• هيچکس صحبت دیگری را قطع نمی کند.
• هيچکس بيش از حد صحبت نمی کند.
• همه قبل از اظهار نظر از تسهيل گر اجازه می گيرند.

 

  ==============================================================

 

2. Facilitator

3 . Recorder

 

انواع جلسات 

 

جلسات سازمانها را براساس هدف یا براساس برنامه زمانی برگزاری آنها، می توان به صور متفاوتی طبقه بندی نمود. گاهی هدف از

جلسه تبادل اطلاعات و گزارش دهی است و گاهی توجيه و قانع کردن دیگران برای انجام کار و گاهی تصميم گيری درمورد یک مساله

است. بطور کلی جلسات را به چهار نوع می توان تقسيم نمود:

 

جلسه حل مساله:

 

مساله می تواند شامل ابهام درمورد یکسری مقررات جدید یا تضاد درمورد تقسيم کارها باشد و آنچه اهميت دارد این است که وضعيت

موجود باید تغيير یابد. بسته به ماهيت مسئله، این جلسات می توانند در سطوح خرد یا کلان تشکيل شود.

جلسه حل مسائلی مانند مشکلات کارآموزی دانشجویان در بخش ها یا افزایش حجم کارها به دليل کمبود نيروی انسانی و نظایر آن تنها

زمانی خوب جواب می دهد که تمایل به تغيير در جلسه وجود داشته باشد. معمولاْ جلسات حل مساله لازم است افراد دارای دانش و

تخصص مرتبط با جلسه، دعوت شوند.

 

جلسه سياستگذاری:

 

جلسه حل مسائل، جلسه برخورد با مساله است درحالی که در یک جلسه سياستگذاری فشار برای اتخاذ تصميم  نهایی است.

درصورتی سازمان از ساختار سلسله مراتبی پيروی می کند، جلسه باید تصميم گيرنده نهایی داشته باشد و لذا در این جلسات باید

ذیتفعان اصلی که وظيفه حمایت و یا اجرای سياست را برعهده دارند، باید حضور داشته باشند. قبل از جلسه باید اطمينان حاصل شود

که همه افراد از نحوه تصميم گيری آگاه هستند و آن را قبول دارند.

جلسات تدوین آئين نامه ها و دستورالعمل یا سياست های تخصيص منابع در سطوح خرد یا کلان از این دست هستند.

در برخی از موارد مدیران قبل از تشکيل چنين جلساتی، تصميم را خود اتخاذ می کنند و از افراد به طوری صوری استفاده می کنند؛ در

چنين مواردی بهتر است به جای جلسه تصميم گيری یک جلسه استفاده از اطلاعات تشکيل شود و مدیر تصميم خود را بگوید.

 

جلسه گزارش دهی و اطلاع رسانی:

 

درصدی از جلسات اداری مخصوص گزارش دهی و استفاده از اطلاعات است. مبادله اطلاعات، حکم اکسيژن برای هر سازمان اداری

است و درنتيجه عدم اطلاع رسانی ،شایعه پراکنی و سوءظن در بين اعضاء سازمان پرورش می یابد. تعاملات این جلسات یکطرفه بوده و

محدودیتی در تعداد شرکت کنندگان وجود ندارد.

 

جلسه ارزیابی و ارائه بازخورد:

 

پویایی جلسات بازخورد، متفاوت از جلسات گزارش دهی است و در این جلسات امکان تعامل دوطرفه وجود دارد. در چنين جلساتی افراد

جهت اظهارنظر و ارائه پيشنهاد به جلسه دعوت می شوند؛ لذا باید از دعوت سياسی یا احساسی افراد اجتناب نمود و تنها افراد

صاحبنظر درمورد موضوع جلسه باید دعوت شوند.

جلساتی از قبيل جلسات ابلاغ پيش نویس برنامه ها و دستورالعمل ها و جلسات شوراها برای تصميم گيری درمورد ارتقای کارکنان

،جلسات تحليل نتایج ارزیابی درونی یا بيرونی واحد یا سازمان برای دریافت دیدگاه های صاحبنظران و اصلاح رویه های موجود، از این

دست هستند.

این گونه جلسات ارزشمند هستند چرا که هریک از افراد فرصت مشارکت و گوش دادن به نظریات دیگران را دارد. برخلاف جلسات گزارش

دهی، جلسات بازخور باید سازمان یافته و برنامه ریزی شده باشد تا بتوان شرایط حداکثر استفاده از مشارکت صاحبنظران را فراهم آورد.

از نقطه نظر زمانی نيز می توان جلسات را به جلسات سریالی یا جلسات موردی طبقه بندی نمود:

 

جلسات سریالی:

 

جلساتی هستند که معمولاْ در فاصله زمانی منظمی برگزار می شوند. دستور کار این جلسات می توانند مسائل روزمره واحد یا سازمان

باشند و یا اینکه دستور کاری که جلسات برای آن تشکيل می شوند بسيار گسترده بوده و رسيدگی به آن نيازمند سری جلسات

منظمی است که تا حل مسئله ادامه می یابد.

 

همواره باید دقت شود که فاصله بين جلسات سریالی معقول باشد زیرا کم و یا زیاد بودن فاصله ها، می توانند به هدف جلسه آسيب

وارد نمایند. همچنين در این جلسات باید افراد ثابت، حضور داشته باشند. در ابتدای هر جلسه مشخص شود که در جلسات قبل چه

گذشته، تا حتی الامکان افراد به مباحث قبل بر نگردند و مدیریت زمان جلسه از دست نرود، مگراینکه واقعاٌ تصميم و یا صحبت اشتباهی

پيش آمده باشد که نياز به بازنگری داشته باشد. انتهای هر جلسه نيز باید دستور کار جلسه بعد مشخص شود.

 

جلساتی از قبيل جلسات شورای مدیران، جلسات گروه های آموزشی، جلسات کميته ها و شوراها، جلسات تدوین برنامه استراتژیک

معاونت، از این دست هستند.

 

جلسات موردی:

 

این جلسات بصورت موردی و بنا به صلاحدید مسئولين واحدها یا سازمان برای رفع یک مشکل و یا برای برنامه ریزی برای بهره برداری

بهتر از فرصت ها و توسعه سازمان، تشکيل می شوند و ملاك دعوت از افراد در این جلسات دانش یا تجربه آنها درزمينه مورد بررسی

است. نکته بسيار مهم در این جلسات این است که افراد مدتی قبل از حضور در جلسه از موضوع جلسه مطلع شوند تا بتوانند با آمادگی

بيشتری در جلسه شرکت کنند. همچنين ارائه یک مقدمه درمورد ماهيت موضوع مورد بررسی و تحليل وضعيت موجود آن با استفاده از

اسناد،  آئين نامه ها، مدارك و یا اطلاعات مربوط به موضوع ،در ابتدای جلسه ضروری است.

 

 

فن حرفه ای اداره جلسات

تکنيک شش کلاه تفکر

 

تکنيک شش کلاه تفکر به منظور مدیریت اثربخش اندیشه ها در جلسات، مورد استفاده قرار می گيرد. این تکنيک از شش کلاه با رنگ

های سفيد، قرمز، سياه، زرد، سبز و آبی که هر رنگ نشان از نوع اصول و شاخص های حاکم در هر کلاه است، تشکيل شده است.

منظور از کلاه در این روش، برگزیدن شيوه ای خاص از حالت روحی و یا نقش اجتماعی و نوع تفکر مرتبط با آن است. به تعبير دیگر

باسرگذاشتن هر کلاه ،هر فرد نقش خاص آن کلاه را در فرایند حل خلاق مساله در جلسه ایفا خواهد کرد.

 

تصور کنيد به  یک  جلسه  قدم  گذاشته اید و شما مسوول  نظم دهی ، هدایت  و نتيجه گيری  از آن  جلسه  هستيد، در اینجا کلاه

آبی  را بر سر شما خواهند گذاشت!

رنگ  آبی  نماد آسمان  آبی  رنگ  است  و کسی  که  کلاه  آبی  بر سر خود می گذارد کارگردانی است که  باید بتواند همچون  یک

نرم افزار افکار جاری  در محيط  جلسه  را در ذهن  خود به  نظم  دهد. با کلاه  آبی  اولویت ها و محدودیت ها تعيين  می شود.

 

اکنون  بر روی  صندلی  خود بنشيند و موضوع  و یا مشکل  مورد بحث  را بر روی  تخته سياه  بنویسيد.

 

در نخستين  اقدام  و با هدایت  شما همه  اعضا باید کلاه  سفيد را بر سر بگذارند و در مورد موضوع  بيان  شده  بياندیشند. کسی  که

کلاه  سفيد بر سر می گذارد باید بطور موقت  نظراتش  را به  بایگانی  ذهنش  بسپارد و هر چيزی  که  در مورد موضوع  مورد بحث  می

داند بيان  کند.

حال  شما باید اطلاعات  به  دست  آمده  از حاضرین  در جلسه  را جمع بندی  کنيد و اعضای  جلسه  را وارد مرحله  بعد کنيد تا با

گذاشتن  کلاه  قرمز بر سر، شروع  به  تفکر کنند. اگر بطور مداوم به  احساسات  اجازه  بروز ندهيم  بدون  شک  ناخواسته ، در تصميم

گيری ها وارد شده  و چه  بسا سبب  بروز مشکلاتی برای  ما شوند. در این مرحله دیگر نيازی  به  استدلال  نيست . کسی  که  کلاه

قرمز بر سر می گذارد باید اجازه  دهد احساسات  و عواطف  بر او حاکم  شود  و چنين  جملاتی  را به  زبان  آورد:

 

فن حرفه ای اداره جلسات

 

«اگرچه  همه  آمارها و اطلاعات  احتمال  موفقيت  می دهد اما احساسم  می گوید،موفق  نمی شویم »

 

«اگرچه  اطلاعات  و آمار احتمال  موفقيت  نمی دهند اما احساسم  می گوید، موفق  می شویم »

 

پس  از اینکه  تمام  نظرات  اعضای  جلسه  ارایه  شد، شما اقدام  به  جمع بندی  تراوشات  فکری  حاضران  کرده  و آنگاه  به  مرحله

بعد قدم  بگذارید و اجازه دهيد حاضران  کلاه  سياه  را بر سر بگذارند. با گذاشتن  این  کلاه  بر سرنباید احساسات  منفی  بدون  منطق

بيان  شوند بلکه  فرد باید دیدگاه های  منفی  خود را در خصوص  موضوع  به  صورت  منطقی  بيان  کند. امروزه  بسياری  از مردم  کلاه

های  سياه  رنگی  بر سر می گذارند که  تنها با احساسات  منفی  همراه است  که  در آن  از منطق  خبری  نيست  ولی اگر از این

کلاه  بخوبی  استفاده  شود، می تواند ما را از مخاطراتی  که  در آینده  از چشمان  ما دور می ماند آگاه کند.

منفی بودن  اصولا آسان تر است ؛ اثبات  خطای  دیگران  برای  ما رضایت  در پی  دارد و حمله  کردن  به  یک  دیدگاه  در ما احساس

برتری  می بخشد و برعکس ستودن  یک  نظر سبب  می شود در خود احساس  کنيم  با فرد برتری  روبرو شده ایم اما در این  مرحله ،

افراد باید اشتباهات  و موارد نادرست  موجود در موضوع را با دلایل منطقی مطرح  کنند.

 

نتایج  بحث های  کلاه سياه هم  توسط  شما جمع بندی  شده  و آنگاه  اجازه  دهيد حاضران  کلاه  زرد را بر سر خود بگذارند و شروع

به  تفکر مثبت  کنند. زرد نماد آفتاب  است  و آفتاب  شروعی  برای  سازندگی ، شادابی  و خوش بينی  است . فرد با گذاشتن  کلاه

زرد تلاش  می کند به  نکات  ارزشمند و مثبت موضوع  بنگرد و شما باید بار دیگر به  جمع بندی  نظرات  به  دست  آمده  بر اثر کلاه  زرد

بپردازید.

اکنون  حاضران  باید کلاه  سبز را بر سر بگذارند. کلاه  سبز، کلاه  خلاقيت  است که  می تواند به تغيير منجر شود.

هرگاه  تمامی  بحثها درمورد مسئله با بن بست  روبرو شد باید به  مدد خلاقيت  راههای  جدیدی  کشف  شوند. حال  فرصتی  به

حاضران  دهيد تا ایده های  نو ارایه  کنند و آنگاه  به  ثبت  این  ایده ها پرداخته  و به  جمع بندی  نظرات  بپردازید. بدون  شک  برای

خلاقانه  اندیشيدن  باید فرهنگ  خلاقيت  را بر فضای  جلسه حاکم  کنيد.

اکنون  شما باید تلاش  کنيد که  با کلاه  آبی  که  از ابتدای جلسه بر سر گذاشته اید به  ارزیابی  نتایج  پرداخته  و به  یک  جمع بندی

مناسب  برسيد و در نهایت در جهت  حل  مشکل  یا پيگيری  مورد نظر تصميم  نهایی  را بگيرید.  بدون  شک  هر یک  از اعضا می توانند

کلاه  آبی  را به  امانت  گرفته  و در اتخاذ تصميمات به  شما کمک  کنند.

 

در پایان  شما در می یابيد هنگامی  که  جلسه  را اینگونه  مدیریت  می کنيد، دیگر تنها شاهد آن  نخواهيد بود که  یک  فرد تنها با کلاه

سياه  به  جلسه  قدم بگذارد و یا فرد دیگری  تنها با کلاه  قرمز تفکر کند؛ بلکه  همه  مجبورند با شش  کلاه  مذکور تفکر کنند.

 

 

 

نکات قابل توجه در مدیریت جلسات

فن حرفه ای اداره جلسات

گروه فکری:

گروه فکری وقتی ایجاد می شود که افراد به یکسان فکرکردن گرایش داشته باشند دلایل آن می تواند شامل حس به هم پيوستگی و

وفاداری و اعتماد، اشتياق زیادی برای توافق، عدم تمایل برای زیر سوال بردن باورهای مشترك، ترس از اعتراض یا مخالفت، باشد.

یکی از بهترین راهها برای جلوگيری از پيامدهای گروه فکری، حصول اطمينان از این است که اعضای جلسه غيرمتجانس هستند. به

عبارت دیگر باید مطمئن شد که افراد با نقطه نظرات مختلفی در جلسات تصميم گيری و حل مساله حضور دارند.

وقتی که همه افراد از یک بخش باشند و سابقه و تجربه مشابهی هم داشته باشند و این افراد برای جلسات گزارش دهی و استفاده از

اطلاعات بسيار مناسب هستند. اما وقتی مشکلی بروز می کند باید از افراد دیگری دعوت شود.

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران وزارت نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت

 

نگاه به آینده:

 

هنگام بحث در مورد مساله از به حاشيه رفتن مباحث جلوگيری کنيد و همواره به آینده فکر کنيد. از شرکت کنندگان بپرسيد که\” از این به

بعد چه باید کرد؟

\” و \”چه انتخابهایی برای آینده داریم؟

\” و نه اینکه \”چه کسی مقصر است!^\”

 

مدیریت شرکت کنندگان :

 

شرکت کنندگانی را که به همه چيز معترض هستند و با مطرح نمودن موضوعات بيهوده حق ابراز نظر دیگران را از بين ميبرند، کاملا کنترل

نمایيد.

شرکت کنندگانی که با صحبت های حاشيه ای وقت جلسه را می گيرند را با تذکرات غيرمستقيم درمورد محدودیت زمان و با جلب

مشارکت سایر شرکت کنندگان، کنترل کنيد.

 

 

www.mazyarmir.com

 

 

 

 

 

فن حرفه ای اداره جلسات

 

فرم تدوین صورتجلسات اداری

 

مکان جلسه:	زمان جلسه:    ساعت شروع:   ساعت خاتمه:	ریيس جلسه: دبير جلسه: منشی جلسه:
	دستور جلسه:
	اسامی حاضر در جلسه:   اسامی غائبين:
	گزارش پيگيریهای انجام گرفته )درمورد مصوبات جلسه قبل(:
	مطالب مطروحه:

 

 

www.mazyarmir.com

 

 

 

			تصميمات متخذه :
مهلت انجام	پيگيری کننده	مسئول انجام	شرح تصميم
					1
					2
					3
					4
					5
					6
					7
					8
					9
					11
				دستورات جلسه بعدی :

ا

اعضاء حاضر در جلسه

 

» چک لیست تخصصی جلسات کنفرانس «
ردیف عنوان توضیحات
1 مکان جلسه
2 زمان جلسه
3 موضوع کنفرانس
5 سخنران
6 مدعوین
7 سازمان برگزار کننده
جلسه
الزامات نرم افزاری و سخت افزاری
1 مسئول فنی جلسه
2 کارشناس فنی جلسه
نوع کنفرانس وب کنفرانس ویدئو کنفرانس
3 الزامات نرم افزاری

1- player flash Adobe
Teamviewer -2
Adobe Connect Addin -3
………………….. -4
………………….. -5
………………….. -6
3 الزامات سخت افزاری دوربین تعداد…….
سه پایه دوربین تعداد…….
میکروفن تعداد…….
کابل نوع کابل: …………. تعداد: ………….
هدست تعداد…….
مانیتور تعداد…….
دیتا پروژکتور تعداد…….
4 پهنای باند ……………. :IP . ……………:Jitter دانلود: …….. آپلود: ………
4 زیرساخت و شبکه تایید عدم تایید توضیحات: …………………………………………
5 کیفیت تصویر تایید عدم تایید توضیحات: …………………………………………
6 کیفیت صدا تایید عدم تایید توضیحات: …………………………………………
7 فضای جلسه نور بنر توضیحات: …………………………………………
پرچم دکور
امضای مسئول فنی امضای کارشناس فنی امضای مدیریت محترم IT
تاریخ:

 

 

 

اهداف SMART

بیایید  به مفهوم برای جلسات بپردازیم و کاربردها و مثال‌های عملی آن را در کلاس جهانی بررسی کنیم.

### هدف SMART برای جلسه چیست؟

هدف SMART یک روش تعیین هدف است که به شما کمک می‌کند تا اهداف خود را به شکلی واضح، قابل اندازه‌گیری، قابل دستیابی، مرتبط و دارای

زمانبندی مشخص تعیین کنید. این چارچوب برای جلسات بسیار مفید است زیرا به شما کمک می‌کند تا جلساتی سازنده و متمرکز داشته باشید و از

اتلاف وقت و انرژی جلوگیری کنید. کلمه SMART مخفف این موارد است:

 

*S**pecific (مشخص):

هدف باید واضح و دقیق باشد و به جای کلی‌گویی، به موضوعی خاص اشاره کند.

*M**easurable (قابل اندازه‌گیری):

باید معیارهایی برای ارزیابی میزان پیشرفت و دستیابی به هدف وجود داشته باشد.

 

*A**ttainable (قابل دستیابی):

هدف باید واقع‌بینانه و قابل تحقق با منابع و زمان موجود باشد.

 

*R*elevant(مرتبط):

 

هدف باید با اهداف کلی‌تر سازمان یا پروژه همسو باشد و ارزش افزوده داشته باشد.

 

*ime-bound (دارای زمانبندی):

باید یک زمان شروع و پایان مشخص برای دستیابی به هدف تعیین شود.

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران ارشد پارس جنوبی

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران وزارت نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت

کاربردهای هدف SMART در جلسات

 

استفاده از اهداف SMART در جلسات مزایای بسیاری دارد، از جمله:

1. **افزایش تمرکز:** وقتی هدف جلسه مشخص و واضح باشد، همه شرکت‌کنندگان می‌دانند که چه انتظاری از آن‌ها می‌رود و تمرکز جلسه بر روی

موضوع اصلی حفظ می‌شود.

2. **بهبود بهره‌وری:** با تعیین اهداف قابل اندازه‌گیری، می‌توان پیشرفت جلسه را رصد کرد و اقدامات لازم را برای رسیدن به هدف انجام داد.

3. **کاهش اتلاف وقت:** جلسات بی‌هدف و طولانی می‌تواند زمان و انرژی زیادی را تلف کند. اهداف SMART کمک می‌کنند تا جلسات هدفمند و کوتاه

باشند.

4. **افزایش مشارکت:** وقتی اهداف جلسه مشخص و مرتبط با کار شرکت‌کنندگان باشد، افراد با انگیزه بیشتری در بحث‌ها شرکت می‌کنند و

ایده‌های خود را به اشتراک می‌گذارند.

5. **ارزیابی آسان‌تر:** اهداف SMART به شما کمک می‌کنند تا پس از جلسه بتوانید به راحتی ارزیابی کنید که آیا جلسه موفق بوده است یا خیر و چه

اقداماتی باید در جلسات بعدی انجام شود.

6. **ایجاد شفافیت:** اهداف مشخص به همه شرکت کنندگان یک دید واحد از خروجی جلسه می دهد.

7. **برنامه ریزی بهتر:** با اهداف SMART برنامه ریزی جلسات به صورت دقیق تر و کارا تر صورت می گیرد.

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران وزارت نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت

 

مثال‌های کاربردی از اهداف SMART در جلسات

 

در اینجا چند مثال از کاربرد اهداف SMART در جلسات مختلف ارائه می‌شود:

 

**مثال 1: جلسه بازاریابی (در کلاس جهانی)**

* **هدف نامشخص:** “بحث در مورد کمپین بازاریابی جدید”

* **هدف SMART:** “در جلسه دو ساعته، یک استراتژی بازاریابی محتوایی (Marketing Content Strategy) برای محصول جدید X را با مشخص کردن

3 ایده کلیدی محتوا، کانال‌های انتشار و بودجه‌بندی مربوطه تا پایان جلسه تصویب کنیم.”

* **مشخص:** تعیین استراتژی بازاریابی محتوایی

* **قابل اندازه‌گیری:** تصویب 3 ایده کلیدی، کانال‌های انتشار و بودجه

* **قابل دستیابی:** با توجه به زمان 2 ساعته و منابع موجود

* **مرتبط:** با هدف کلی شرکت برای معرفی محصول جدید

* **دارای زمانبندی:** تا پایان جلسه 2 ساعته

**مثال 2: جلسه تیم پروژه (در کلاس جهانی)**

* **هدف نامشخص:** “به روز رسانی وضعیت پروژه”

* **هدف SMART:** “در جلسه 1 ساعته، هر عضو تیم وضعیت وظایف خود را به همراه درصد پیشرفت و موانع احتمالی را به صورت خلاصه ارائه دهد و

2 مشکل کلیدی پروژه تا پایان جلسه شناسایی و برای حل آنها برنامه ریزی شود.”

* **مشخص:** گزارش وضعیت وظایف و شناسایی 2 مشکل کلیدی

* **قابل اندازه‌گیری:** درصد پیشرفت و شناسایی 2 مشکل

* **قابل دستیابی:** با توجه به زمان 1 ساعته و تعداد اعضای تیم

* **مرتبط:** با هدف کلی پروژه

* **دارای زمانبندی:** تا پایان جلسه 1 ساعته

**مثال 3: جلسه طراحی محصول (در کلاس جهانی)**

* **هدف نامشخص:** “بحث در مورد ویژگی‌های جدید محصول”

* **هدف SMART:** “در جلسه 90 دقیقه‌ای، 5 ویژگی جدید محصول را به طور کامل بررسی کرده و در مورد اولویت‌بندی آن‌ها بر اساس بازخورد

مشتری و امکان‌سنجی فنی به اجماع برسیم و در پایان جلسه جدول اولویت‌بندی ویژگی‌های محصول را تهیه کنیم.”

* **مشخص:** بررسی و اولویت‌بندی ویژگی‌های جدید محصول

* **قابل اندازه‌گیری:** بررسی 5 ویژگی، رسیدن به اجماع و تهیه جدول اولویت‌بندی

* **قابل دستیابی:** با توجه به زمان 90 دقیقه ای

* **مرتبط:** با هدف کلی طراحی محصول

* **دارای زمانبندی:** تا پایان جلسه 90 دقیقه‌ای

**مثال 4: جلسه حل مسئله (در کلاس جهانی)**

* **هدف نامشخص:** “بررسی مشکلات اخیر”

* **هدف SMART:** “در جلسه 45 دقیقه ای، با استفاده از تکنیک بارش فکری 3 راه حل عملی برای مشکل اخیر مشتری X را ارائه داده و بهترین راه

حل را برای پیاده سازی نهایی انتخاب کنیم.”

* **مشخص:** ارائه و انتخاب راه حل برای مشکل مشتری

* **قابل اندازه گیری:** ارائه 3 راه حل و انتخاب بهترین

* **قابل دستیابی:** با توجه به زمان 45 دقیقه ای و تکنیک بارش فکری

* **مرتبط:** با اهداف حل مشکل مشتریان

* **دارای زمانبندی:** تا پایان جلسه 45 دقیقه ای

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران وزارت نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت

 

نکات مهم در استفاده از اهداف SMART

 

 

* **مشارکت شرکت‌کنندگان:** بهتر است در تعیین اهداف SMART، شرکت‌کنندگان جلسه نیز مشارکت داشته باشند.

* **اهداف واقع‌بینانه:** اهداف باید با توجه به زمان و منابع موجود واقع‌بینانه تعیین شوند.

* **ارزیابی منظم:** در طول جلسه، اهداف را بررسی و پیشرفت را ارزیابی کنید.

* **انعطاف‌پذیری:** در صورت نیاز، اهداف را در طول جلسه تغییر دهید.

 

انتخاب فیلم‌هایی که مهارت‌های مربوط به اداره و برگزاری جلسات را به خوبی به تصویر می‌کشند، می‌تواند مفید و آموزنده باشد. در ادامه چند فیلم را معرفی می‌کنم که هر کدام به نوعی مهارت‌های مدیریتی و برگزاری جلسات را نمایش می‌دهند:

1. Twelve Angry Men (1957)
   این فیلم کلاسیک درباره یک هیئت منصفه است که باید درباره مقصر بودن یا نبودن یک متهم تصمیم بگیرد. فیلم به خوبی نشان می‌دهد که چگونه بحث‌های گروهی و جلسات می‌توانند تحت تأثیر تکنیک‌های متقاعدسازی و مهارت‌های بین‌فردی قرار گیرند.

2. The Social Network (2010)
   این فیلم به پیدایش فیس‌بوک و چالش‌های مدیریتی و حقوقی که همراه با آن ایجاد می‌شود، می‌پردازد. جلسات مدیریتی و بحث‌های حقوقی در این فیلم می‌تواند بینش‌های ارزشمندی را درباره مذاکرات و تعاملات حرفه‌ای به نمایش بگذارد.

3. The Devil Wears Prada (2006)
   داستان زندگی یک دستیار تازه‌کار که در یک مجله مد مشهور کار می‌کند، به مشکلات و پیچیدگی‌های کار در یک محیط استرس‌زا و پرتنش می‌پردازد. این فیلم به تعاملات کاری و نحوه مدیریت روابط حرفه‌ای می‌پردازد.

4. Moneyball (2011)
   این فیلم بر اساس داستان واقعی بیلی بین و تیم بیسبال اوکلند اتلتیکس ساخته شده است. این داستان به نوآوری در تصمیم‌گیری و استفاده از داده‌ها در جلسات مهم ورزشگاه می‌پردازد و مثال خوبی از مدیریت علمی ارائه می‌دهد.

5. Office Space (1999)
   این کمدی درباره زندگی کارمندان در یک شرکت نرم‌افزاری خیالی است که به طنز مشکلات مدیریتی و جلسات غیرکارآمد را به نمایش می‌گذارد. این فیلم می‌تواند به‌عنوان یک مثال هشداردهنده درباره نحوه مدیریت نادرست جلسات تلقی شود.

6. Erin Brockovich (2000)
   بر اساس داستان واقعی زنی که به یک پرونده حقوقی بزرگ پی برده و به‌تنهایی به حل آن کمک می‌کند. این فیلم چگونگی آماده‌سازی و هدایت جلسات و مذاکرات پیچیده را به نمایش می‌گذارد.

7. The Intern (2015)
   داستان یک مرد مسن که به‌عنوان کارآموز به شرکتی جوان و پویا می‌پیوندد. فیلم به تعاملات بین‌نسلی در محیط کار و نحوه اداره جلسات در فضایی متفاوت می‌پردازد.

این فیلم‌ها با داستان‌های سرگرم‌کننده و آموزنده خود می‌توانند به مخاطبان کمک کنند تا مهارت‌های مورد نیاز برای اداره موثر جلسات و مدیریت محیط کاری را بیاموزند.

جمع‌بندی کارگاه

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران ارشد پارس جنوبی

 

اهداف SMART ابزاری قدرتمند برای مدیریت و بهبود جلسات هستند. با استفاده از این چارچوب، می‌توانید جلساتی سازنده‌تر، متمرکزتر و کارآمدتر

داشته باشید و از اتلاف وقت و انرژی جلوگیری کنید. در کلاس جهانی، شرکت‌ها و سازمان‌های پیشرو از این روش برای اطمینان از بهره‌وری و دستیابی

به نتایج مطلوب استفاده می‌کنند. به یاد داشته باشید که تعیین اهداف SMART، اولین قدم برای یک جلسه موفق است.

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران وزارت نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت

 

نمونه سوالات پیش ازمون و پس آزمون فن حرفه ای جلسات

 

فقط بیست دقیقه 

ده سوال تشریحی

1-تفکر در ساده ترین حالت ممکن چیست؟

2- مشکلات  همیشگی جلسات جیست؟ 3 مورد

4-تکنيک شش کلاه تفکر را توضیح دهید؟

5- برای برگزاری حرفه ای جلسات تمرکز روی کدام مورد باید باشد و چرا؟

6- تفکر سیستمی چیست و چرا در فن حرفه ای جلسات جزو اصول اصلی است؟

7- برای برنامه ریزی حرفه ای ادراه جلسات سه مورد حیاتی را صرفا نام ببرید؟

8- وظایف اصلی منشی جلسه را نام ببرید 4 مورد؟

9- جلسه چیست؟

10-معيارهای استاندارد دعوت از شرکت کنندگان را نام ببرید 4 مورد.

منابع مورد بهره برداری در این کارگاه آموزشی

اداره جلسات به صورتی مؤثر و بهره‌ور نیازمند مهارت‌های خاصی است و مطالعه کتاب‌های معتبر در این زمینه می‌تواند بسیار مفید واقع شود. در اینجا به برخی از کتاب‌های برتر برای آموزش اداره جلسات اشاره می‌کنیم:

1. “Death by Meeting” اثر پاتریک لنچیونی:

   • این کتاب به تفاوت میان جلسات بد و خوب و همچنین راهکارهایی برای بهبود جلسات می‌پردازد.

2. “The Art of Gathering: How We Meet and Why It Matters” اثر پریا پارکر:

   • این کتاب به اهمیت طراحی و هدایت جلسات به شکلی جذاب و معنادار اشاره دارد.

3. “Meetings Suck: Turning One of the Most Loathed Elements of Business into One of the Most Valuable” اثر کامرون هراولد:

   • این کتاب به روش‌های بهبود بهره‌وری و ارزش جلسات می‌پردازد.

4. “The Surprising Science of Meetings: How You Can Lead Your Team to Peak Performance” اثر استیون جی. روگلبرگ:

   • این کتاب به بررسی علمی و محققانه جلسات و تکنیک‌هایی برای افزایش کارایی آن‌ها پرداخته است.

5. “Read This Before Our Next Meeting” اثر آل پیتام:

   • این کتاب با دیدی انتقادی به ساختار و محتوای جلسات می‌پردازد و پیشنهاداتی برای اثربخشی آن‌ها ارائه می‌دهد.

6. “Running Meetings” (پرایمر از سری کتاب‌های HBR)

   • این مجموعه از راهنمایی‌های ساده و کاربردی برای برگزاری جلسات مؤثر در محیط‌های کاری بهره می‌برد.

7. “Meeting Wise: Making the Most of Collaborative Time for Educators” اثر کاترین پارکر بائودوین و الیزابت آ. سیتی:

   • این کتاب به طور خاص بر روی جلسات آموزشی تمرکز دارد و راهکارهایی را برای بهره‌وری بیشتر ارائه می‌دهد.

هر یک از این کتاب‌ها به شیوه‌های متفاوتی به موضوع اداره جلسات می‌پردازند و می‌توانند در توسعه مهارت‌های مدیریتی و بهبود کارایی جلسات کمک کنند.

 

اصول و فنون حرفه ای اداره جلسات برای مدیران وزارت نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت

 

کلینیک کسب و کار دکتر میر