تفکر سیستمی حلقه مفقوده درنظام مدیریت کشور
بعنوان یک مدرس و مشاور کسب و کار برای مباحث تفکرسیستمی اهمیت فوق العاده ای قائل هستم و در این خصوص مقالات متعددی نوشته و در این سایت جمع اوری نموده ام . در مطلب قبلی در مورد کلیات تفکر سیستمی، برایتان نوشتیم در این مطلب قصد داریم مصادیقی از چند اصل کلی تفکر سیستمی را در نظام مدیریت و با رویکرد کسب و کار برایتان تشریح کنیم
این مقاله خط فکری ان از کجا نشات گرفته است:
باید بدانید معمولا نویسندگان و محققان هر کدام خط فکری خود را داشته راسا و یا با الهام گرفتن از افراد متعددی یک مطلب را تنظیم می کنند و این مقاله با الهام از نوشته های پیتر سنگه و راسل ایکاف به رشته تحریر در امده است و مازیارمیر سعی می کند شما را با بهترین مقالات در این خصوص اشناسازد .
این مقاله در تاریخ ۵ شهریور ۱۳۹۶ به روز رسانی گردید.
مرحله اول مسایل امروز ناشی از راه حلهای درست و یا غلط دیروز است.
باید بدانیم که در هر کشوری اول مردم بعنوان تعیین کننده حق سرنوشت خود دولتی را انتخاب نموده و سپس در طی فرایندهای خطی دولت نظامی را شکل می دهد که براساس ان نظام مدیریتی کشور شکل می گیرد و با الهام از همین نظام مدیریتی نظام کسب و کار و ماشکل می گیرد.
دولت و سازمانها و نهادهای مختلف در زمینه کسب و کار و مدیریت بخش دولتی به جای اصلاح ساختار پرداخت بلافاصله با ایجاد ساختار جدید تعاملی تنها حقوق مدیران و تعداد مدیران را در بدنه دولت افزایش می دهند و این بعنوان یک از بزرگترین چالشها روز به روز به معضل بزرگتری تبدیل می شود مخصوصا که در نظام مدیریتی ایرانی این دولت است که مدیران را باید رهبری نموده حتی به سمت و سوی که می خواهد رهنمون نماید. و در این دور تسلسل به علت کمبود بودجه برای همین مدیران اول به مجلس درخواست افزایش بودجه می دهد و همین امر در یک دور فزاینده، منجر به شکل گیری انتظارات بیجا و در نتیجه کاهش کیفیت عملکرد مدیریتی در ایران شده و در بلند مدت ما با مدیران پروازی و سیل ارتقائ درجه برای رسیدن به پستهای بالای مدیریتی روبرو هستیم که ارزش افزوده ایجاد نمی کنند و در نهایت باعث و ورشکستی شرکتهای خصولتی و نیمه دولتی و حتی دولتی خواهیم بود. که در نهایت به تعطیلی این واحدهای مختلف می انجامد.
مرحله دوم علم چشم بسته هر اندازه سخت تر باشد واکنشی بدتر و سخت تر را از سیستم سبب می شود.
ابلاغ دستور العمل حذف مدیران پروازی و کاهش استخدام و حجم دولت در یک بازه زمانی بسیار خوب و درست بود اما با تعویض بدنه پایان دوره ای ما شاهد کنار گذاشتن تفکر کوچک نمودن دولت هستیم و سیل استخدام های بی رویه که نه توجیه دارد و نه تفکری پشت ان است در نهایت کسی بودجه و بوجود امدن انبوه مدیرانی که ارزش افزوده برای کشور نداشته سبب ساز حوادث می گردند سوانح متعدد در صنعت نفت و گاز و حتی بحران زیست محیطی اب و نابودی دریاچه ارومیه و در نهایت سواستفاده از شکاف های موجود در مدیریت با شکل های تازه تری وارد عرصه مدیریت کلان کشور می شود و در این زمان ما شاهد فجایع بزرگی هستیم.
مرحله سوم باید اذعان نمود که هرگز راه حلهای ساده انگارانه و مسکن های روزانه راه به ناکجا اباد می برد
متاسفانه تاسیس ادارات و وزارت خانه های جدید و یا انحلال و عوض کرد اسم و یا راه حلهای فوری همه و همه ر
کار را خرابتر از خراب می کند و این در حالی است که برای برون رفت از بحران ما پیوسته شاهد ابلاغ آیین نامه و دستور العمل و انتظار تبعیت از آنهارا بدون ایجاد ساختار کنترلی و بازخوردی داریم که در این زمان شاهد رشد و شکاف طبقاتی و حقوقی و مخصوصا اختلاص و حتی حقوق های نجومی هستیم و همه این موارد مصداق کامل ساده لوحی است آنهم در سطح کلان مدیریتی کشور.
۹٫تقسیم یک فیل بزرگ به دو قسمت، دو فیل کوچک پدید نمی آورد.
نمی توان تنها به یک بخش و یا یک قشر از آحاد نظام سلامت توجه کرد و سعی در ارضای نیازهای آن قسمت از نظام سلامت کرد به امید آن که تمام مشکلات سلامت با آن اقدامات حل شود.باید به همه ذی نفعان و کلیت واحد نظام سلامت توجه کرد.
مرحله پنجم شاید باید اذعان کرد که در برخی مواقع درمان می تواند از خود مرض بسیار خطرناکتر و بدتر باشد .
در نظام مدیریتی و و مخصوصا نظام مدیریتی بالا دستی کسب و کار ما در مواجه با مدیرانی هستیم که یک شبه قصد تغییر و تحول عظیم در مدیریت کسب و کار و کشور را دارند و متاسفانه فراموش نموده اند بدون در نظر گرفتن متولی واقعی و اصلی این امر محال است و این در حالی است که قوانین جدید بیشتر بر ضد کسب و کار و کارافرینی است و ما بجای درمان معضل بیکاری و ورشکستگی صنایع کوچک و نیمه کوچک و بزرگ در حال شلیک تیر خلاص هستیم مانند قوانین بیمه سازمان تامین اجتماعی نرخ۳۰% حداکثر نرخ جهانی جرایم سنگین نظام مالیاتی ناکارامد و راحتکش و قوانین کار قدیمی و ناکارامد. درکل بدون تفکر سیستمی دقیق و حساب شده ما بدون اینکه به منافع همه ذی نفعان جامعه توجه کنیم، با سرعت هرچه تمامتر تمام هستی نظام کسب و کار کشور را یکجا بر باد می دهیم این در حالی است که مقام معظم رهبری در تمامی بیانات خود اشاره مستقیم به بهبود وضعیت کسب و کار و اشتغال دارند چرا که به درستی متوجه اهمینت موضوع هستند.
مرحله ششم سعی و اجبار در رشد سریع تر همیشه نتیجه ای معکوس و رشدی کند تر و زیانبارتر را به ارمغان می اورد.
اجرای طرح های تشویقی مثل دادن وام اشتغال انهم به افراد خاص و یا جوایز کارافرین برتر و یا جوایز صادراتی و….. بدون اتکاء به آمار و ارقام درست و اصولی و واقعی نباشد شروع طوفانی است که، منجر به شکست طرح و به بن بست کشیده شدن تمامی فعالیتهای مربوط به گسترش و بهبود و توسعه فضای کارافرینی کشور می گردد.
مرحله هفتم سیستم های بیمار و علل آن
نشانه های بیماری سیستمها و اسباب و علل این بیماری ها به لحاظ زمانی و مکانی الزاما موردی نبوده در زمان خاص و یا زمانهای متصل بهم و یا مشخص نبوده و نیست نزدیک به هم نیستند.
مقصر دانستن اتفاقات سال های… و سالهای … و یا هه …. همه پاک کردن درست صورت مسئله است و پاک کردن بحران بیکاری و بالا رفتن تورم و بالا رفتن هزینه های تولید و …. به وقوع پیوستن بحران هایی نظیر بحران تعطیلی کارخانجات یک صنعت و رشته خاص مثل نساجی و کفش و قالی دست باف و…. همه و همه را باید در اقدامات و ساختارهای کهنه ی نظام مدیریتی و اشتغال دولتها و مدیران ارشد دید این در حالی است که مقام معظم رهبری به اصلاح این رویه ها و نظام کسب و کار و کارافرینی کشور تاکید بسیار دارد.
مرحله هشتم تغییرات کوچک نتایج بزرگی به بار می آورند هرچند به چشم نیایند.
متاسفانه ما فکر می کنیم حالا با یک تغییر کوچک و انتصاب فردی که انسان معقوق و علمی و خوبی است می توان یک سیستم را دگرگون کرد حال انکه معیارها برای انتصاب یک پست کلیدی و استراتزیک فراتر از این موارد است باید دانست محدوده عمل این تغییرات الزاما بدیهی نیستند.
انتصابات و یا تشکیل انواع کارگروه های کاری که منسجم و مرتبط نبوده و یا بکار گرفتن مدیران غیر علمی و غیر تجربی و عملیاتی فارغ از هر هیاهوی سیاسی و در نهایت نتیجه رویه و اینده نگری در ان دیده شده است یا خیر باید اذعان کنم که همه این اقدامات اگر همراه با اقدامات پیشگیرانه و مدبرانه نباشد بیشتر تیر به خودی است.
مرحله نهم همانطور که تب تند زود فرو می نشیند رفتارها و نتایج خوب مقطعی و زود گذر به دنبال خود نتایج بسیار بد و زیانباری را با خود بهمراه می اورد.
نتایج اولیه و امیدوار کننده ی اجرای طرحهای زیبا و تند و تیز بدنبال دارد تکیه بر کلمات جملات و تبلیغات دهان پر کن بویژه در مورد کسب و کار و کارافرینی و تکیه بر جنبه ی تبلیغاتی کارهای مدیریتی به جای حرکت اصولی و درست، اکثر مردم و کارکنان را در تقابل با مدیران و مدیریت و مخصوصا مدیران کسب و کارهای خصوصی قرار داد.
مرحله دهم یا مرحله پایانی لطفا و حتما یادتان باشد که هرگز نباید شرایط محیطی را سرزنش کرد.
هیچ کس جز خود ما مسئول اوضاع نا به سامان مدیریت و مدیریت بد کسب و کار در کشورمان نیست. نه آمریکا و نه هیچ کشور دیگری نمی تواند مانع ما شود. این خود ما هستیم که به وجود آورنده ی اوضاع نابسامان و غیر قابل قبول در روزگار فعلی هستیم.
We have met the enemy and he is us
ما دشمن را ملاقات کردیم و او خود ماست.