مقدمه ای بر علم هوش هیجانی

هوش هیجانی

مقدمه ای بر هوش

چگونه هوش هیجانی خود را تقویت کنیم

 

هوش عاطفی، هوش احساسی یا هوش هیجانی (Emotional intelligence یا EI) به مجموعه ای کامل از عواطف هیجانی و همچنین شناسایی و شناخت و کنترل عواطف خود و دیگراندر قبال ما است.

باید اذعان کنم که افرادی که EI یا هوش هیجانی بالایی دارند، دارای 4 ویژگی منحصربفرد هستند.

اول مولفه های رفتاری

دوم مولفه های فیزیولوژیک

سوم مولفه های شناختی

چهارم مولفه های بیرونی

مازیارمیر بعنوان مدرس هوش هیجانی به شدت معتقد است که مدیران و رهبران با هوش‌های هیجانیِ بالاتر، توان بیشتری برای هدایتِ سازمانِ تحت کنترل‌شان دارند. یافته‌های جدید نشان می‌دهد کارکنانی که دارای وجدان کاری و احساس وظیفه‌شناسی بالایی هستند، اما فاقدِ هوش هیجانی و اجتماعی‌اند، در مقایسه با کارکنان مشابهی که از هوش هیجانی بالایی برخوردارند، عملکرد ضعیف‌تری دارند.

از مقالاتِ پژوهشی برخی دانشمندان این‌گونه بر می‌آید که، کسانی که از هوش هیجانی برخوردارند می‌توانند عواطف خود و دیگران را کنترل کرده، بینِ پیامدهای مثبت و منفی عواطف تمایز گذارند و از اطلاعاتِ عاطفی برای راهنمایی فرایندِ تفکر و اقدامات شخصی استفاده کنند. هوش هیجانی، اصطلاحِ فراگیری است که مجموعهٔ گسترده‌ای از مهارت‌ها و خصوصیات فردی را دربرگرفته و به‌طور معمول به آن دسته مهارت‌های درون فردی و بین فردی گفته می‌شود که فراتر از دایرهٔ مشخصی از دانش‌های پیشین، چون بهرهٔ هوشی و مهارت‌های فنی یا و کاملا تخصصی است.

اما در اینجا باید نگاهی داشته باشیم به اندیشه های ارسطوی بزرگ . او از فیلسوفان یونان باستان و یکی از برترین فیلسوفان غربی است که 20 سال در مکتب افلاطون به تحصیل علم پرداخت و انچنان به پیشرفتی دست پیدا نمود که افلاطون به وی لقب عقل داد .او  ۴ سال ، آموزگار اسکندر مقدونی بود . نوشته‌های او در زمینه‌ها و رشته‌های گوناگون از جمله فیزیک، متافیزیک،شعر، زیست‌شناسی، منطق، علم بیان، سیاست، دولت و اخلاق بوده‌اند.ارسطو به همراه سقراط و افلاطون از تأثیر گذارترین و بزرگترین فیلسوفان یونان باستان بوده‌اند ، بدین سبب بوده که ارسطو لقب معلم اول را دارا است ،همچنین در خصوص تعریف فلسفه از دیدگاه او ؛ ارسطوفلسفه را به‌عنوان «دانش هستی» تعریف می‌کنند . خوب حال به جملهارسطو پیرامون هوش هیجانی بپردازیم :

\” عصبانی شدن سهل است و هرکسی عصبانی می شود، اما عصبانی شدن در برابر فرد مناسب، به میزان و اندازه مناسب، در زمان مناسب، به دلیل مناسب و مخصوصا به روش مناسب هرگز آسان نبوده و نیست .\”

باید اذعان کنم که هوش هیجانی یکی از مهم ترین و جذاب‌ترین حوزه‌های علم روان‌شناسی معرفی شده و مخصوصا طی سالهای اخیر به جذاب ترین و جنجالی ترین مباحث علم روانشناسی بدل گشته است. که تحقیقات گسترده ای پیرامون ان در حال شکل گیری است.

دانشمندان و متخصصان زیادی بصورت شبانه روزی روی مبحث هوش هیجانی در حال تحقیق و مطالعه هستند

بحث این روزهای مجامع علمی جهان تقویت و ارتقاء سطح کمی و کیفی هوش هیجانی است.ت اری با استفاده از هوش هیجانی می توان در امور مختلف زندگی خود و  مخصوصاروابط‌ مان بسیار موفقتر عمل کنیم.

در ادامه بعنوان یک محقق و مدرس حرفه ای در حوزه هوش ومخصوصا هوش هیجانی  مؤلفه های هوش هیجانی و ویژگی‌های شخصیتی افرادی که از هوش هیجانی برخوردارند اشاره‌ای خواهیم داشت

مهم ترین قطعه تجربه آموزشی فرزندتان چیست؟ اگر فکر می کنید که ریاضی، علم و یا خواندن آن است، ممکن است به یک عنصر ضروری نگاه کنید: ظرفیت شناخته شده به عنوان مقاومت داخلی. در ایجاد هوش هیجانی، لیندا لانتیری هدایت دستیابی به موفقیت را برای کمک به کودکان در پاسخ دادن به چالش های منحصر به زمان ما ارائه می دهد.

بخشی ازآماده ساختن هرفرد برای حضورموثردراجتماع، با توجه به فلسفه ی وجودی آموزش و پرورش به عهده مدارس است اما با توجه به شرایط فعلی، به نظرمی رسد که مدارس صرفا بر آموزش مهارت های علمی وآکادمیک تمرکز کرده اند و جای خالی بسیاری از مهارت های فردی و اجتماعی در برنامه آن ها احساس می شود . بنابراین به نظر من لازم است درسی با عنوان هوش هیجانی به دروس ابتدایی اضافه شود تا از همان کودکی این خلاها را پر کند .

هوش هیجانی به طور کلی یعنی آگاهی از احساسات خود ودیگران و بهره وری ازاین آگاهی. برخی ازجنبه های مهم هوش هیجانی عبارتند از :

مدیریت عواطف و هیجانات :
افرادی که در این زمینه توانایی کمی دارند اغلب اوقات با اضطراب و خشم دست و پنجه نرم کنند وهیچ کنترلی برآنها ندارند، برعکس افراد ماهردر این زمینه می توانند به سرعت موانع و تنش های زندگی را پشت سر بگذارند.

درک زبان بدن :
دریافت و ارسال علایم غیرکلامی بااستفاده ازحرکات بدن، لحن صدا وحالات چهره به منظور تعامل و تفاهم بهتر با دیگران.

کنترل وسوسه آنی :
توانایی به تعویق انداختن هدفمند وسوسه های آنی برای دستیابی به هدف های بلندمدت . به عبارت دیگر، صبر در برابر لذت فعلی برای لذت بیشتر در آینده.

اداره روابط :
ایجاد و رهبری گروه، حل اختلافات بین فردی، مذاکره، ایجاد روابط جدید و افزایش صمیمیت، مجموعه مهارت هایی هستند که دراین شاخه ازهوش هیجانی به آنها پرداخته می شود.

جذبه :
حالتی است که فرد در کاری که مشغول به آن است غرق می شود در حالی که آن را به آسانی و با کمترین زحمت انجام می دهد. این حالت موجب نوعی آرامش و لذت برای او می شود. چون جذبه انسان را تا آخرین حد مهارتش به چالش می کشد، به مرورکه مهارت افزایش می یابد برای رسیدن به آن، به چالش بیشتری نیاز است. این چرخه باعث می شود تا فرد برای رسیدن به لذتی که جذبه دارد، به طور مداوم برای بهتر شدن تلاش کند. دانش آموزان می توانند از جذبه برای پیشرفت درهر زمینه ای از جمله یادگیری دروس خود بهره ببرند. هوش هیجانی راه های ورود به جذبه را بررسی می کند.

همدلی :
توانایی درک احساسات دیگران بدون قضاوت و دخالت دادن احساسات خود است و به نوعی با حس نوع دوستی مرتبط است. نمونه های مشهود فقدان یا کمبود همدلی تجاوزو کودک آزاری است که متجاوزبدون توجه به احساسات آزاردهنده ومنفی ای که برای قربانی اش ایجاد می کند به آزار واذیت او می پردازد.

با توجه به موارد بالا می توان نتیجه گرفت افزایش مهارت های هیجانی هم موجب موفقیت تحصیلی افراد است، هم باعث پیشرفت در تمام جنبه های زندگی فردی و اجتماعی آن ها می شود. همچنین باعث ایجاد جامعه ای سالم تر، بانشاط تر وموفق تر است. صرف مهارت های آکادمیک نمی تواند تضمین کننده چنین نتایجی باشد چرا که فقط به جنبه کوچکی از زندگی می پردازد

 

تست هوش هیجانی و تنظیم هیجان های خود

آیا می‌توانیم هیجان‌های خود را تنظیم کنیم؟

تنظیم هیجان های خود نشانه بلوغ و پختگی است اما برای آنکه بدانیم تا چه میزان به این سطح از مهارت رسیده ایم نیاز به آزمون و تست هوش هیجانی داریم. بنابراین هر یک از موارد زیر موقعیتی را توصیف می کند که ممکن است در آن قرار بگیرید، موقعیتی که در آن هیجانی را تجربه می کنید. بعد از هر توصیف، از شنا خواسته می شود که موثرترین شیوه یا شیوه های تنظیم هیجان خود را مشخص کنید.

در تست هوش هیجانی زیر در بعضی موارد تنها یک پاسخ می تواند موثر باشد .در بعضی موارد دیگر ممکن است دو پاسخ یا بیشتر وجود داشته باشد . لذا دور پاسخ یا پاسخ هایی را خط بکشید که احتمال عمل کردن به آن بیشتر است .

جوابهای خود را به آدرس ایمیل زیر ارسال نمائید تا در اسرع وقت انرا به دقت کارشناسانما ن تحلیل نموده وبرای شما ارسال فرمایند.

[email protected]

===============================================================================

پرسشنامه تست هوش هیجانی برای اندازه گیری میزان مهارت فرد در تنظیم هیجان خود

=======================================================================

در اداره ، مهلتی که برای انجام دادن کاری مهم تعیین شده بود، درحال پایان یافتن است و شما تنش و اضطراب بسیار زیادی را احساس می کنید. کدام روش یا روش های زیر برای کاهش اضطراب شما موثر خواهد بود؟ 
a. ورزش 
b. کاربیشتر 
c. تعقل و تفکر بیشتر 
d. سرگرم شدن به چیزی 

===============================================================================

۲٫ از دست یکی از اعضای خانواده خود عصبانی هستید، زیرا درباره شما چیزی گفته است. کدام روش یا روش های زیر برای کاهش عصبانیت شما موثر خواهد بود ؟ 
a. داد زدن بر سر او برای خالی کردن خشم خود 
b. وادار کردن او به معذرت خواهی از شما. 
c. تفکر درباره علت حرف او. 
d. تجسم کردن فهرستی از ویژگی های خوب او . 

۳٫ چند روزی است که غم و غصه احساس می کنید. کدام روش یا روش های زیر برای کاستن از غمتان موثر خواهد بود ؟ 
a. مدتی را در تنهایی گذراندن و فکر کردن 
b. با دوستان به مهمانی رفتن 
c. خوردن یکی دو استکان نوشابه الکلی 
d. مساله را با بهترین دوستان در میان گذاشتن 

===============================================================================

۴٫ یک روز صبح با احساس بسیار خوبی از خواب بیدار می شوید. کدام روش یا روش های زیر برای طولانی کردن این احساس موثر خواهد بود ؟ 
a. زودتر از همیشه به سرکار رفتن 
b. برای یک نفر دیگر کارهای خوب انجام دادن 
c. برای ناهار خوردن زیاد وقت صرف کردن 
d. از رئیس تقاضای افزایش حقوق کردن 

================================================================================

۵٫ از این که روز تولد همسرتان را فراموش کرده ایداحساس خجالت می کنید. کدام روش یا روش های زیر برای کاهش این احساس موثر خواهد بود ؟ 
a. فکر کردن به چیزی دیگر 
b. تعریف نکردن اشتباه به [ برای] دیگران 
c. معذرت خواهی از همسر 
d. برای سال بعد قول هدیه عالی دادن 

=============================================================================

۶٫ یکی از دوستانتان در محل کار، ارتقای مقام یافته است و شما نسبت به او احساس حسادت می کنید. کدام روش یا روش های زیر برای کاهش احساس حسادت شما موثر خواهد بود ؟ 
a. پشت سر دوستتان حرف زدن 
b. تمام چیزهای خوب خود را به یاد آوردن 
c. این احساس را پنهان کردن 
d. به دوستتان تبریک گفتن 

==============================================================================

۷٫ فرزندتان پشت سرهم و به دلایل مختلف نق می زند و گریه می کند، شما به تدریج عصبانی و عصبانی تر می شوید. کدام روش یا روش های زیر برای کاهش عصبانیت شما موثر خواهد بود ؟ 
a. به طور آرام از یک تا ده شمردن 
b. خشم خود را با داد زدن سر او خالی کردن [خالی کردن خشم خود، با داد زدن بر سر او] 
c. گفتن به بچه که ساکت باشد 
d. منظره آرام و با صفایی را مجسم کردن 

===============================================================================

۸٫ مدتی است که در محیط کارتان با یک نفر درگیر شده اید و در نتیجه احساس ناراحتی و عصبیت می کنید. کدام روش یا روش های زیر برای کاهش این احساس [شما] موثر خواهد بود ؟ 
a. به طرف او رفتن و برای پیدا کردن راه حل تلاش کردن 
b. برای پایان دادن به خصومت تسلیم شدن 
c. محکم ایستادن و منتظر تسلیم شدن او 
d. متوجه شدن که موضوع ارزش اضطراب را ندارد، و با او به صلح رسیدن 

================================================================================

۹٫ شما و بهترین دوستتان اختلاف داشته اید و رد آن لحظه رابطه شما شکراب شده است، ار نتیجه احساس ناراحتی و غم می کنید. کدام روش یا روش های زیر برای کاهش این احساس [شما] موثر خواهد بود ؟ 
a. از بهترین دوست خود دوری کردن 
b. از بدی های دوست با همسر صحبت کردن 
c. برای درک دیدگاه دوست خود تلاش کردن 
d. احساس خود را به دوست گفتن 

================================================================================

۱۰٫ مهاتی که برای انجام پروژه بزرگ تعیین شده بود؛ رو به اتمام است و شما از دیدن مقدار کاری که مانده است دچار استرس شده اید. کدام روش یا روش های زیر برای کاهش این احساس [شما] موثر خواهد بود ؟ 
a. فکر کردن درباره زمانی که مهلت به پایان می رسد 
b. برنامه ریزی مرحله به مرحله به منظور انجام دادن به موقع کار 
c. کمک گرفتن از سایر افراد سازمان 
d. صبر کردن و درست در آخرین روزها بیست وچهار ساعته روی آن کار کردن 

================================================================================

مازیارمیرمنتور,مشاوروتحلیلگر