مصاحبه سازمانی و شغلی چیست

 

مصاحبه چیست؟

مصاحبه، گفتگوی میان دو یا چند نفر (حداقل مصاحبه‌کننده و مصاحبه‌شونده) که در آن پرسش‌هایی توسط مصاحبه‌کننده از مصاحبه‌شونده پرسیده می‌شود. مصاحبه،

اصل و قاعده روزنامه‌نگاری و رسانه می‌باشد اما در موقعیت‌های دیگر نیز کاربرد دارد.

مصاحبه چند نوع دارد:

• مصاحبه خبری
• مصاحبه کاری و تحصیلی

مصاحبه‌ها موضوع یک تنش در سیاست‌های ما هستند. از یک سو، مصاحبه‌ها می‌توانند در منابعی معتبر (مثلاً نیویورک تایمز یا بی‌بی‌سی نیوز) منتشر بشوند. از سوی

دیگر، محتوای مصاحبه‌ها مستقیماً از مصاحبه‌شونده می‌آید و فرد مصاحبه‌شونده می‌تواند هر چه می‌خواهد بگوید. در این تقابل، گاهی تشخیص این که مصاحبه‌ها در چه

حد معتبر هستند و تا چه اندازه با سیاست‌های ویکی‌پدیا در مورد منابع سازگار هستند دشوار می‌شود. آیا از آن‌ها باید به عنوان یک منبع اولیه استفاده کرد یا منبع ثانویه؟

آیا می‌توان آن‌ها را منبعی معتبر دانست یا نه؟ این انشا به همین موضوعات می‌پرداز

 به وضعیت شغلی چندین بار به مصاحبه‌هایی برای سمت‌ها و شغل‌های گوناگون دعوت شده‌ام و در بعضی مواقع از کارجویان نیز مصاحبه به عمل آورده‌ام و چون هر دو نقش را داشته‌ام به سوالاتی رسیده‌ام که می‌تواند بیشترین کمک را به سازمان‌ها برای انتخاب بهترین نفرات بکند که تمامی آنها را در 9 سوال زیرین خلاصه کرده‌امباید توجه داشته باشیم که در مصاحبه‌ها تنها نباید به این فکر کرد که شخص مصاحبه شوند چه کمکی می‌تواند به سازمان شما بکند بلکه باید مد نظر داشت که سازمان نیز چه کمکی می‌تواند به فرد بکند. سوالات که در پی می‌‌آید قبل از مصاحبه فنی و علمی می‌تواند به شما در انتخاب بهترین فرد کمک کندمعمولا بعد از خوش و بش‌های اولیه و فرونشاندن اضطراب اولیه مصاحبه شونده به سوالات زیر می‌پردازم

یکم : توانایی‌های کلیدی شما چیست؟این سوال می‌تواند به شما نشان بدهد که شخص چه مقدار خود را می‌شناسد و نگاه او نسبت به توانایی‌هایی کلیدی که شغل نیاز دارد چیست

دوم: چه طرح ونقشه‌ای برای آینده دارید؟کسانی که برای آینده طرح دارند و با شما مطرح می‌کنند به شما کمک می‌‌کنند بفهمید آینده‌ای که مدنظر دارند با اهداف سازمان همگون می‌باشد یا خیر.به هرحال انسان‌هایی که برای آینده طرح و نقشه‌ای دارند دچار روزمرگی نیستند

سوم : آیا می‌توانید داستان یا روایتی را از زندگی خود بیان کنید که یکی از توانایی‌های کلیدی شما در آن نقش مهمی داشته است؟اگر کسی نقطه قوتی دارد باید توانسته باشد از آن در ارتقاء زندگی خود و اطرافیان استفاده کند و گرنه این نقطه قوت سرابی بیش نیست و شخص مصاحبه شوند دچار خود فریبی است

چهارم: نقاط قابل بهبود خود را چه می‌دانید؟این سوال نشان می‌دهد که شخص مورد نظر چه برنامه‌ای برای رشد خود در آینده دارد و آیا سازمان شما می‌تواند در توانمندسازی این شخص موثر باشد

پنجم:بزرگترین شکست شما در زندگی چه بوده است؟معمولا انسان‌ها در طول زندگی خود شکست‌هایی داشته اند. نوع نگاه به این شکست‌ها می‌تواند اطلاعات گران قیمتی را از شخصیت فرد مصاحبه شونده به شما بدهد

ششم: چه درسی از این شکست گرفته‌اید و کجا از این درس استفاده کرده‌اید؟اگر کسی از شکست‌های زندگی خود درسی نگرفته باشد حتما دچار روزمرگی و یا افسردگی است ولی کسانی که از شکست درس می‌گیرند حتما به دنبال زندگی بهتر از آن تجربه به بهترین نحو استفاده می‌کنند

هفتم: بزرگترین موفقیت شما چه بوده است؟آدم‌های خود ساخته موفقیت‌هایی هم داشته‌اند مهم نیست این موفقیت چقدر بزرگ است مهم این است که دستاوردی درخورباشد که می‌تواند پله‌ای برای موفقیت‌های بعدی باشد

هشتم: چه عواملی به شما در این موفقیت کمک کرده است؟کسانی که موفقیت‌های کسب کرده‌اند حتما دلایل و عواملی را که در کسب این موفقیت به آنها کمک کرده‌اند به خاطر دارند و از آنها سپاسگزارند

نهم :چرا ما را انتخاب کردید؟دلایلی که سازمان شما به خاطر آن مورد انتخاب قرار می‌گیرد از مهمترین نقاط قوت شما می‌باشند لذا باید آنها را شناسایی کرده و در مسایل راهبردی مد نظر داشته باشید

 

 

 

چگونه برای روزنامه یا مجله مصاحبه كنيم؟

حمیده احمدیان راد

 

مصاحبه وسيله مهم كسب خبر يا تهيه گزارش براي خبرنگار و گزارشگر است. خبرنگار از طريق مصاحبه از افراد مطلع خبر مي گيرد. گاهي هم روزنامه نگار به وسيله مصاحبه اطلاعاتي به دست مي آورد تا گزارشش را كامل كند. گاهي هم خود مصاحبه به شكل سؤال و جواب مستقيماً چاپ مي شود.

 

 

در نوعي از مصاحبه افراد نظراتشان را درباره موضوعات مختلف بيان مي كنند. از مصاحبه براي كسب خبر و تهيه گزارش نيز استفاده مي شود

 

⇐ در نوعي از مصاحبه كه بيشتر به شكل سؤال و جواب چاپ مي شود، افراد از طريق مصاحبه نظرات و عقايدشان را درباره خود و نيز موضوعات مختلف بيان مي كنند. درچنين مصاحبه هايي مي توان محيطي را كه مصاحبه شونده در آن قرار گرفته، شكل ظاهري او و رفتارش را و نيز اتفاقاتي كه در طي مصاحبه رخ مي دهد را توصيف كرد. در مصاحبه هايي كه به قصد خبرگيري انجام مي شود به اين مقدمه نيازي نيست.

 

⇐ مصاحبه ممكن است تلفني انجام شود. در مصاحبه تلفني نمي توان سؤالات زيادي را مطرح كرد. بعضي از مصاحبه ها حضوري انجام مي گيرند. در اين نوع از مصاحبه  اگر ابهامي وجود داشته باشد مي توان همان موقع برطرف كرد.

 

⇐ در مصاحبه ابتدا با كسي كه مي خواهيم با او مصاحبه كنيم قرار مي گذاريم. موضوع مصاحبه و پرسش هاي مربوط به آن  را تعيين مي كنيم. درباره موضوع مطالعه مي كنيم ودرباره شخصي كه مي خواهيم با او مصاحبه كنيم اطلاعاتي به دست مي آوريم.

 

⇐ برخي از افراد به راحتي قرار مصاحبه مي گذارند. برخي ديگر آن را به وقتي ديگر موكول مي كنند. برخي از مصاحبه طفره مي روند وبا امروز و فردا كردن سعي مي كنند از آن فرار كنند. برخي از روزنامه نگار مي خواهند تقاضاي مصاحبه را با سؤالاتش به همراه معرفي نامه از روزنامه برايشان بفرستد. اين كار را معمولاً رؤسا و كاركنان ادارات و شركت ها انجام مي دهند. در اين صورت بايد نامه را به نحوي بنويسيد كه فرد مورد نظر به آن جواب مثبت بدهد. مثلاً مي توانيد نامه را اين طوري بنويسيد:

 

جناب آقا يا خانم…

 

با سلام

 

احتراماً به اطلاع مي رساند اينجانب… در نظر دارم مصاحبه اي با موضوع… براي روزنامه… انجام دهم. خواهشمند است وقتي را براي انجام اين مصاحبه تعيين فرماييد.

سؤالات عبارتند از:

–

–

باتشكر

 

(محل امضا دبير ياسردبير)

 

⇐ سؤالاتي كه از مصاحبه شونده مطرح مي شود بايد صريح، روشن  و بدون ابهام باشد تا مصاحبه شونده جواب هاي روشن بدهد.

 

⇐ مصاحبه كننده بايد پيش از مصاحبه به اندازه كافي درباره موضوع مطالعه كند. وي مي تواند اطلاعاتش را از آرشيو خبرهاي روزنامه ها يا اخبار خبرگزاري ها و اينترنت به دست آورد و اگر به اطلاعات بيشتري نياز دارد مي تواند آن را از كتاب ها، همكاران ديگر كه درباره موضوع اطلاعات دارند و نيز اسناد و مدارك سازمان ها تأمين كند.

 

⇐ مصاحبه كننده بايد ترتيب سؤالاتش را طوري قرار دهد كه به نتيجه مورد نظرش دست يابد. روزنامه نگار مي تواند جواب هاي احتمالي مصاحبه شونده به سؤالاتش را حدس بزند و بر مبناي آنها سؤالات جديدي طرح كند.

 

⇐ مصاحبه كننده لازم است اسم كامل مصاحبه شونده را بداند. چون نام وي بايد به طور كامل در روزنامه ذكر شود. وي همچنين بايد از سمت ها و فعاليت هاي مصاحبه شونده و افكارش آگاهي داشته باشد.

 

⇐ بهتر است مصاحبه با جملات دوستانه شروع شود تا محيط مصاحبه از حالت سردي و اضطراب خارج شود.

 

⇐ گاهي احساس مي كنيد كسي كه مي خواهيد با او مصاحبه كنيد ممكن است به بعضي از سؤالاتتان پاسخ ندهد و يا ممكن است به خاطر همان سؤال ها مصاحبه را نپذيرد. بنابراين چند سؤالي را كه مي دانيد او جوابشان را مي دهد برايش بفرستيد و بعد جريان مصاحبه را به سمتي هدايت كنيد كه جواب پرسش هاي ديگرتان را بگيريد.

 

⇐ اگر فكر مي كنيد ممكن است سؤالاتتان از يادتان برود آنها را همراهتان ببريد. در عين حال خوب به حرف هاي مصاحبه شونده گوش دهيد و بر اساس آنها سؤالات جديدي مطرح كنيد.

 

⇐ بعضي از مصاحبه شوندگان مصاحبه را شفاهي و رودررو انجام مي دهند. اين روش طبيعتاً بهتر است چون روزنامه نگار مي تواند همان موقع با پرسيدن سؤالتي ابهاماتش را برطرف كند. اما بعضي ها ترجيح مي دهند جواب سؤالات را كتبي بدهند.

 

⇐ در مصاحبه هايي كه به قصد تهيه خبر انجام مي شود چند سؤال از فردي آگاه يا شاهد يك صحنه مطرح مي شود تا خبر تكميل شود.

 

⇐ در نوع ديگري از مصاحبه فرد از طريق مصاحبه نظرات و عقايدش را در مورد موضوعات مختلف مطرح مي كند.

 

⇐ بعضي از مصاحبه ها يك سؤالي هستند و در آنها عقايد مردم يا اشخاص مهم درباره يك موضوع  پرسيده مي شود.

 

⇐ موقعيت بعضي از مصاحبه ها بدون مقدمه و ناگهاني به وجود مي آيد. مثلاً ممكن است شخصيتي را تصادفي ببينيد و همان وقت موقعيت خوبي پيش مي آيد كه با او مصاحبه كنيد. در چنين شرايطي سؤالات جادويي كه، كي، كجا، چه، چرا، چگونه را به خاطر داشته باشيد.

 

⇐ با كمك مصاحبه مي توان گزارشي از زندگي افراد را نيز نوشت. براي آشنايي با انواع گزارش اينجا را كليك كنيد.

 

⇐ گاهي تعدادي از افراد يك گروه گرد هم مي آيند و خبرنگار از آنها سؤال مي كند. به اين مصاحبه ميزگرد يا مصاحبه گروهي مي گويند.

 

⇐ در نوعي از مصاحبه به نام كنفرانس مطبوعاتي مصاحبه شونده شخصيتي مهم است و تعداد افرادي كه از او سؤال مي كنند زيادند.

 

⇐ در مصاحبه ضبط صوت به مصاحبه كننده كمك مي كند تا پاسخ ها را به طور كامل  ضبط كند و بعداً قسمت هايي را كه نمي خواهد حذف كند. با اين همه تندنويسي يكي از كارهايي ست كه لازم است خبرنگار بلد باشد و مهارتي ست كه با كار زياد هم به دست مي آيد. تندنويسي به ويژه براي وقتي كه خبرنگار بايد سريع مطلبش را تحويل دهد بسيار به كار مي آيد.

 

⇐ بهترين شكل تنظيم مصاحبه سبك هرم وارونه است. يعني سؤالات مهم در ابتداي مصاحبه قرار داده مي شود و سؤالات كم اهميت تر در پايان نوشته مي شوند. اين روش براي خواننده كمتر خسته كننده است. در روش ديگر سؤال ها و جواب ها به همان ترتيبي كه طرح شده اند پشت سرهم نوشته مي شوند. اين سبك در صورتي مناسب است كه همه مصاحبه جالب باشد. درتنظيم بعضي از مصاحبه ها سؤال ها و جواب ها غير مستقيم آورده مي شوند و لابه لاي آنها تشريح و توصيف صحنه مصاحبه و شخص مصاحبه شونده و نيز اطلاعات ديگري گنجانده مي شود. برای آشنایی با سبک نگارش مطالب روزنامه اینجا را کلیک کنید.

 

⇐ برخي از مصاحبه ها براي تكميل و پيشبرد گزارش انجام مي شوند. در مصاحبه اي كه در گزارش كاربرد دارد يا جواب سؤالات به صورت نقل قول مستقيم در داخل گيومه قرار مي گيرد و يا به صورت غير مستقيم نقل قول مي شود. جواب سؤالات مصاحبه هم در سراسر گزارش پراكنده مي شود.

برای آشنایی با یکی از اشکال مصاحبه می توانید مصاحبه ای درباره رقبا و پیشرفت ها در عرصه الکترونیک بخوانید. برای مطالعه این مصاحبه اینجا را کلیک کنی

 

سرفصلهای مصاحبه

مصاحبه چیست و چه کاربردی دارد

ویزگی مصاحبه کنندگان حرفه ای

مصاحبه با بازجویی چه تفاوتهایی دارد

حفاظت کلام و حفاظت گفتار در مصاحبه

آزمون ها در مصاحبه

اقدامات پیش از مصاحبه

اقدامات در حین مصاحبه

اقدامات پس از پایان مصاحبه

ترفندها و تکنیکهای مذاکره و….

#آموزش_بدون-پاورپوینت  …….

 

 

منابع این کارگاه تخصصی  :

Itule Bruce D.& Douglas A.Anderson.(2003).News Writing and Reporting. (6th.ed)Mc Garow-Hill companies.Inc.

Chip Scanlan.Poynter Online – The Power of Listening.htm
Chip Scanlan.Poynter Online – The Power of Good Questions.htm
Poynter Online – The Art of Asking Questions.htm
Bob steele. Poynter Online – Interview Techniques.htm
Bob steele.Poynter Online – Interviewing The Ignored Skill.htm

Adams,Sally.(2001)With Wynford Hicks”Interviewing For journalist” Routlege.

The art of news interviewing–part 1–Beginning Reporting.htm
The art of news interviewing–part2–Beginning Reporting.htm
Chip Scanlan.Poynter Online – Tools of the Trade The Question.htm
Chip Scanlan.Poynter Online – The Way We Ask.htm

 

هزینه سرمایه گذاری :

هزینه این دوره اموزشی هشت میلیون و پانصد هزار ریال می باشد و با ظرفیت  محدود خواهد بود و اولویت با زمان ثبت نام  خواهد بود

 

محل و زمان برگزاری:

 

تهران  شرکت کنترل علوم و فنون و عددی موسسه مطالعات راهبردی خاورمیانه و  با همکاری مجتمع فنی علوی و کانون مدیریت مهندسی ایران برگزار خواهد شد.

از ساعت ۸٫۳۰ الی ۴٫۳۰

برای ثبت نام در کارگاه های آموزشی دکترمازیار میر  لطفا با

09198718767

09125555621

تماس فرمائید. باتشکر

 

مازیار میر مشاور و تحلیل گر