نشست تخصصی تشکل یابی صنفی مدیریت شهری در مجمع فلاسفه ایران
نشست تخصصی تشکل یابی صنفی مدیریت شهری
این نشست بسیار صمیمی که در مجمع فلاسفه ایران و به همت این مجمع و جناب مهندس اشکبوسی و خانم
دکتر شهرزاد و مدیریت مجمع فلاسفه و مدیران شهرداری تهران استید دانشگاه فعالان اقتصادی و برخی از فعالان
اجتماعی در تاریخ سه شنبه 30 مرداد در محل مجمع در تهران برگزار گردید .
در این نشست مدعوین با ذکر مشکلات مدیریت شهری خواسته مردم و راهکارهای احتمالی و همچنین توافق
برای تشکیل یک تشکل اجتماعی در این خصوص به توافق رسیدند .
در این نشست صمیمی دکترمازیارمیر پژوهشگر و فعال اجتماعی نکات بسیار مهمی را پیرامون شهرهای بزرگ
جهان و دلایل موفقیت انها را برشمردند .
دکترمازیارمیر در ادامه با یک سوال کلیدی صحبتهای ایشان آغاز شد معنی و مفهوم تفکر با رویکرد تفکری سیستمی و یا انتقادی برای رشد و بهبود سطح کیفی و کمی زندگی در تهران در راستای تعالی پایتخت تمدن و نظام اسلامی و بزرگترین مرکز شیعیان جهان اسلام
و در ادامه هم با پرسش دیگری صحبتهایشان را بسط دادن و ان این بود که موفقترین و پولساز ترین شرکت جهان کدام شرکت و چرا ؟
دکتر میر در ادامه دلایل موفقیت شهرهای بزرگ جهان را چنین اعلام نمودند:
فکر می کنم که مدیریت شهری یکی از مهم‌ترین عناصر برای تضمین پایداری، کارایی و توسعه‌ی شهری و رضایت عموم مردم از نظام خواهد بود.
شهرهای بزرگ و موفق جهان، با برخورداری از سیستم‌های مدیریت شهری کارآمد، توانسته‌اند به نتایج چشمگیری در حوزه‌های مختلف مانند اقتصاد، حمل‌ونقل، محیط زیست و کیفیت زندگی دست یابند. در این دقایق کوتاه به عنوان سرباز کوچک ولایت و ذوب در ولایت می خواهم، به بررسی دلایل موفقیت در مدیریت شهری کشورهای پیشرفته جهان نگاه اجمالی داشته باشم.
دلایل موفقیت در مدیریت شهری کشورهای پیشرفته جهان
گام اول
فرهنگ و فرهنگ و بازهم فقط فرهنگ
پیتر دراکر می گوید: فرهنگ به عنوان یک وعده صبحانه استراتزی را در سازمان می بلعد و مازیارمیر می گوید برای ناهار و شام هر آنچه را رشته کرده باشیم را می بلعد .
گام دوم
یک ساعت تفکر بهتر از هفتاد سال عبادت
تا زمانی که در ذیل تفکرات و توجهات مقام معظم رهبری و تفکرات ایشان مدیران ما به تفکر سیستمی مجهز نشوند هیچ شانسی برای موفقیت در این عرصه نخواهیم داشت . و ادامه دادند امام على عليه السلام می فرمایند : الفِكرُ ، يُوجِبُ الاعتِبارَ و يُؤمِنُ العِثارَ و يُثمِرُ الاستِظهارَ – انديشه كردن، موجب عبرت آموختن است و از لغزش ايمن مى گرداند و روشن انديشى به بار مى آورد.
گام سوم
برنامه‌ریزی جامع و یکپارچه
شهرهای موفق در کلاس جهانی پیوسته از برنامه‌ریزی شهری جامع و بلندمدت بهره مبرده و در آن تمامی عناصر شهری از جمله حمل‌ونقل، مسکن، فضاهای سبز و زیرساخت‌ها به صورت یکپارچه مورد بررسی قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، در بازدیدی که از شهر توکیو داشتیم متوجه شدم که ژاپنی ها با استفاده از برنامه‌ریزی بسیار جامع توانسته است ترافیک شهری را به شدت کاهش داده و کیفیت زندگی شهروندان را بسیار بهبود ببخشند.
گام چهارم
تمرکز بر پایداری محیطی و پسا مجیطی
در پزوهشی که در مورد شهرهایی مانند کپنهاگ و سان‌فرانسیسکو و ریاض و …. متوجه شدم در تمام مدلهای موفق جهانی آنها با تمرکز شدید بر پایداری محیطی و کاهش اثرات زیست‌محیطی، موفق به ایجاد محیط‌های شهری سالم‌تر و با کیفیت‌تر شده‌اند. این شهرها از طریق توسعه حمل‌ونقل عمومی کارآمد، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و ایجاد فضاهای سبز گسترده، توانسته‌اند به استانداردهای بالایی در زمینه حفاظت از محیط زیست دست یابند.
گام پنجم
حکمرانی و مشارکت همه جانبه مدنی
فکر می کنم که یکی از عوامل کلیدی موفقیت در مدیریت شهری، حکمرانی به شدت توسعه یافته و اینده محور و همچنین کارآمد و با مشارکت فعال عموم شهروندان در تصمیم‌گیری‌های شهری با محوریت اینده پژوهی مرا به شدت شگفت زده نمود.
من باب مثال در شهرهایی مانند زوریخ و ونکوور، مشارکت مدنی به‌عنوان یک عنصر بسیار استراتژیک و کلیدی در مدیریت شهری به صورت علمی و عملیاتی بکار گرفته شود. شهروندان در فرایندهای تصمیم‌گیری مشارکت می‌کنند و به این ترتیب، سیاست‌ها و برنامه‌های شهری از حمایت گسترده‌تری برخوردار می‌شوند.
گام ششم
فناوری و نوآوری و ِDNA مبتنی بر تکنولوزی
استفاده از فناوری‌های نوین و دیجیتال در مدیریت شهری یکی از دلایل موفقیت شهرهای بزرگ مانند سنگاپور و بارسلونا تا استانبول و شانگهای و توکیو تا بانکوک و سئول و ….. با استفاده از فناوری‌های هوشمند، موفق به بهبود کیفیت خدمات شهری و افزایش کارایی مدیریت شهری شده‌اند. به عنوان مثال، سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند در سنگاپور به کاهش شدید زمان سفر و افزایش رضایت شهروندان کمک کرده‌اند.
گام هفتم
انعطاف‌پذیری و پاسخ‌گویی به تغییر و برای تغییر
در تحقیقات گسترده خود متوجه شدیم شهرهای موفق جهان توانسته‌اند با ایجاد سیستم‌های مدیریت منعطف و پاسخگو، به تغییرات اجتماعی، اقتصادی و محیطی به‌طور سریع و موثر واکنش نشان دهند. شهر نیویورک با داشتن ساختارهای مدیریت شهری انعطاف‌پذیر، توانسته است به‌خوبی با چالش‌های بزرگی مانند تغییرات اقلیمی و بحران‌های اقتصادی مقابله کند.
دکتر مازیارمیر در نهایت از مدل شهر کپنهاگ سخن گفتن که مدل موفق با روی کرد تفکر سیستمی است اما دلایل موفقیت انها را در فصل دسته بندی می نمایم
فصل اول
حمل و نقل سبز محور
کپنهاگ، پایتخت دانمارک، یکی از پیشروترین شهرهای جهان در حوزه مدیریت شهری پایدار و حمل‌ونقل سبز است. این شهر به عنوان یکی از بهترین مکان‌ها برای زندگی شناخته می‌شود و توانسته است از طریق مدیریت شهری کارآمد، به یک نمونه برجسته تبدیل شود. انها با توسعه شبکه گسترده‌ای از مسیرهای سبز دوچرخه‌سواری و سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی کاملا پاک، توانسته است استفاده از خودروهای شخصی را کاهش و به یک شهر کاملاً دوستدار دوچرخه بدل شود
قصل دوم
پایداری انرژی و انرزی پاک
کپنهاگ با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی مخصوصا در مراکز صنعتی و اداری و مراکزخرید و مراکز عمومی و منازل مسکونی توانسته به یکی از شهرهای پیشرو در کاهش انتشار کربن بدل شود. برنامه‌های بلندمدت این شهر برای کاهش 100 درصدی انتشار کربن تا سال 2025 یکی از نمونه‌های موفق است.
فصل سوم
مشارکت همه جانبه شهروندان
در کپنهاگ، شهروندان نقش بسیار فعالی در تصمیم‌گیری‌های شهری دارند. این مشارکت از طریق برگزاری جلسات عمومی، نظرسنجی‌ها و برنامه‌های مشورتی، تقویت شده و به بهبود رضایت شهروندان و کیفیت زندگی کمک کرده است و هدف مجمع فلاسفه ایران رسیدن به همین بخش است
فصل چهارم
طراحی شهری و فضاهای عمومی:
کپنهاگ به طراحی شهری و فضاهای عمومی بسیار با کیفیت اهمیت ویژه‌ای داده . ایجاد پارک‌های گسترده، فضاهای باز و پیاده‌روهای جذاب، محیطی دوستانه و سالم را برای زندگی بهتر شهری فراهم آورده.
اما پیشنهاداتی که می توانیم ارائه دهیم به شرح زیر است:
اول
تدوین برنامه جامع شهری:
-
- ایجاد برنامه‌ای یکپارچه و بلندمدت برای توسعه شهری
- تحلیل نیازها و اولویت‌های محلی و تطبیق برنامه با آنها
دوم
تمرکز بر پایداری محیطی:
-
-
- ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر
- توسعه حمل‌ونقل عمومی و سبز
-
- حفاظت و توسعه فضاهای سبز شهری
سوم
تقویت حکمرانی و مشارکت مدنی:
-
-
-
- تشویق به مشارکت شهروندان در تصمیم‌گیری‌های شهری
-
-
ایجاد شفافیت و اعتماد عمومی از طریق اطلاع‌رسانی و مشورت
چهارم
استفاده از فناوری‌های نوین:
-
-
-
-
- توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدیریت شهری
-
-
-
بهره‌گیری از سیستم‌های هوشمند در حوزه‌های مختلف شهری مانند حمل‌ونقل و انرژی
پنجم
انعطاف‌پذیری در مدیریت شهری:
-
-
-
-
-
- توسعه ساختارهای منعطف مدیریتی برای واکنش سریع به تغییرات و بحران‌ها
- به‌روزرسانی مستمر برنامه‌ها و سیاست‌های شهری بر اساس تغییرات محیطی و اجتماعی
-
-
-
-
در پایان دکترمازیارمیر گفت :مدیریت شهری در شهرهای بزرگ و موفق جهان بما ثابت می کند که ترکیب تفکر سیستمی و همچنین برنامه‌ریزی جامع، تمرکز بر پایداری محیطی، مشارکت مدنی، استفاده از فناوری‌های نوین و انعطاف‌پذیری در تصمیم‌گیری‌ها، می‌تواند به نتایج چشمگیر در بهبود کیفیت زندگی شهروندان و توسعه پایدار شهری منجر شود. با توجه به تجربیات موفق این شهرها، دیگر شهرهای جهان نیز می‌توانند با استفاده از لیست‌های پیشنهادی ارائه شده، مسیر مشابهی را برای رسیدن به اهداف خود طی کنند.
این جلسه پس از ارائه و نگارش پیشنهادات و تعیین جلسه آتی و در ساعت 18 روز 30 مرداد سه شنبه به پایان رسید
- برنامه‌ریزی جامع و یکپارچه: شهرهای موفق از برنامه‌ریزی شهری جامع و بلندمدت بهره می‌برند که در آن تمامی عناصر شهری از جمله حمل‌ونقل، مسکن، فضاهای سبز و زیرساخت‌ها به صورت یکپارچه مورد بررسی قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، شهر توکیو با استفاده از برنامه‌ریزی جامع توانسته است ترافیک شهری را کاهش داده و کیفیت زندگی شهروندان را بهبود بخشد.
- تمرکز بر پایداری محیطی: شهرهایی مانند کپنهاگ و سان‌فرانسیسکو با تمرکز بر پایداری محیطی و کاهش اثرات زیست‌محیطی، موفق به ایجاد محیط‌های شهری سالم‌تر و با کیفیت‌تر شده‌اند. این شهرها از طریق توسعه حمل‌ونقل عمومی کارآمد، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و ایجاد فضاهای سبز گسترده، توانسته‌اند به استانداردهای بالایی در زمینه حفاظت از محیط زیست دست یابند.
- حکمرانی و مشارکت مدنی: یکی از عوامل کلیدی موفقیت در مدیریت شهری، حکمرانی کارآمد و مشارکت فعال شهروندان در تصمیم‌گیری‌های شهری است. در شهرهایی مانند زوریخ و ونکوور، مشارکت مدنی به‌عنوان یک عنصر اساسی در مدیریت شهری به کار گرفته می‌شود. شهروندان در فرایندهای تصمیم‌گیری مشارکت می‌کنند و به این ترتیب، سیاست‌ها و برنامه‌های شهری از حمایت گسترده‌تری برخوردار می‌شوند.
- فناوری و نوآوری: استفاده از فناوری‌های نوین و دیجیتال در مدیریت شهری یکی دیگر از دلایل موفقیت شهرهای بزرگ است. شهرهایی مانند سنگاپور و بارسلونا با استفاده از فناوری‌های هوشمند، موفق به بهبود کیفیت خدمات شهری و افزایش کارایی مدیریت شهری شده‌اند. به عنوان مثال، سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند در سنگاپور به کاهش زمان سفر و افزایش رضایت شهروندان کمک کرده‌اند.
- انعطاف‌پذیری و پاسخ‌گویی به تغییرات: شهرهای موفق توانسته‌اند با ایجاد سیستم‌های مدیریت منعطف و پاسخگو، به تغییرات اجتماعی، اقتصادی و محیطی به‌طور سریع و موثر واکنش نشان دهند. شهر نیویورک با داشتن ساختارهای مدیریت شهری انعطاف‌پذیر، توانسته است به‌خوبی با چالش‌های بزرگی مانند تغییرات اقلیمی و بحران‌های اقتصادی مقابله کند.
کیس استدی: شهر کپنهاگ
الف) معرفی شهر: کپنهاگ، پایتخت دانمارک، یکی از پیشروترین شهرهای جهان در حوزه مدیریت شهری پایدار و حمل‌ونقل سبز است. این شهر به عنوان یکی از بهترین مکان‌ها برای زندگی شناخته می‌شود و توانسته است از طریق مدیریت شهری کارآمد، به یک نمونه برجسته تبدیل شود.
ب) سیاست‌ها و اقدامات کلیدی:
- حمل‌ونقل عمومی و سبز: کپنهاگ با توسعه شبکه گسترده‌ای از مسیرهای دوچرخه‌سواری و سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی پاک، توانسته است استفاده از خودروهای شخصی را کاهش دهد و به یک شهر کاملاً دوستدار دوچرخه تبدیل شود.
- پایداری انرژی: شهر کپنهاگ با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی در ساختمان‌ها، توانسته است به یکی از شهرهای پیشرو در کاهش انتشار کربن تبدیل شود. برنامه‌های بلندمدت این شهر برای کاهش 100 درصدی انتشار کربن تا سال 2025 یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه است.
- مشارکت شهروندان: در کپنهاگ، شهروندان نقش فعالی در تصمیم‌گیری‌های شهری دارند. این مشارکت از طریق برگزاری جلسات عمومی، نظرسنجی‌ها و برنامه‌های مشورتی، تقویت شده و به بهبود رضایت شهروندان و کیفیت زندگی کمک کرده است.
- طراحی شهری و فضاهای عمومی: کپنهاگ به طراحی شهری و فضاهای عمومی با کیفیت اهمیت ویژه‌ای داده است. ایجاد پارک‌های گسترده، فضاهای باز و پیاده‌روهای جذاب، محیطی دوستانه و سالم را برای زندگی شهری فراهم آورده است.
چک لیست‌های مدلسازی مشابه
- تدوین برنامه جامع شهری:
- ایجاد برنامه‌ای یکپارچه و بلندمدت برای توسعه شهری
- تحلیل نیازها و اولویت‌های محلی و تطبیق برنامه با آنها
- تمرکز بر پایداری محیطی:
- ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر
- توسعه حمل‌ونقل عمومی و سبز
- حفاظت و توسعه فضاهای سبز شهری
- تقویت حکمرانی و مشارکت مدنی:
- تشویق به مشارکت شهروندان در تصمیم‌گیری‌های شهری
- ایجاد شفافیت و اعتماد عمومی از طریق اطلاع‌رسانی و مشورت
- استفاده از فناوری‌های نوین:
- توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدیریت شهری
- بهره‌گیری از سیستم‌های هوشمند در حوزه‌های مختلف شهری مانند حمل‌ونقل و انرژی
- انعطاف‌پذیری در مدیریت شهری:
- توسعه ساختارهای منعطف مدیریتی برای واکنش سریع به تغییرات و بحران‌ها
- به‌روزرسانی مستمر برنامه‌ها و سیاست‌های شهری بر اساس تغییرات محیطی و اجتماعی
نتیجه‌گیری
مدیریت شهری در شهرهای بزرگ و موفق جهان نشان می‌دهد که ترکیب برنامه‌ریزی جامع، تمرکز بر پایداری محیطی، مشارکت مدنی، استفاده از فناوری‌های نوین و انعطاف‌پذیری در تصمیم‌گیری‌ها، می‌تواند به نتایج چشمگیری در بهبود کیفیت زندگی شهروندان و توسعه پایدار شهری منجر شود. با توجه به تجربیات موفق این شهرها، دیگر شهرهای جهان نیز می‌توانند با استفاده از چک لیست‌های ارائه شده، مسیر مشابهی را برای رسیدن به اهداف خود طی کنند.
