هنر ظریف نه گفتن
من براى كسى كه بگو مگو را رها كند، هر چند حق با او باشد و براى كسى كه دروغ گفتن را اگر چه به شوخى باشد، ترك گويد و براى
كسى كه اخلاقش را نيكو گرداند، خانه اى در حومه بهشت و خانه اى در مركز بهشت و خانه اى در بالاى بهشت ضمانت مى كنم.
بعنوان یک کوچ و منتور حرفه ای همیشه به همه می گویم که نه گفتن اساسا کار ساده ای نبوده و نیست.هرکسی غیر از این می گوید
دروغ گو است آن هم حالا که امثال جون دل و بر قراری و مثبت باش و مدل خارجی و داخلی کل ایران و جهان را با سونامی بله گویی
و مثبت اندیشی پر می کنند. نه گفتن کاری محال ممکن به نظر می رسد
ما در ارتباطات و مذاکرهها، پیوسته دربه در پاسخ مثبت هستیم این در حالی است که بیشتر کتب مذاکره هم بر اساس این تکنیک
بله گرفتن و مثبت اندیشی عبور از نه بنانهاده شده است.
راجر فیشر هم در کتاب معروف Getting to Yes اساسا بله را برای نامگذاری انتخاب کرده است.
اما آدمهایی مثل من به عنوان معلم و یا مذاکره کننده و یا همه کسانی که تجربه زیادی در مذاکره دارند، میدانند هنر نه گفتن مهارت
بسیار بزرگتر و بهتر و مهمتری است به عبارت ساده تر هر آماتوری می تواند بله بگوید ولی هر حرفه ای هنر ظریف نه گفتن را بلد
نیست.
چطور به همه بگوییم نه
به نظر می رسد که ما خیلیوقتها نمیتوانیم «نه» بگوییم به خصوص اگر آدم مهربان و احساساتی و مهرطلبی باشیم که به خودمان
اجازه ندهیم ذرهای دیگران را ناراحت و دلخور ببینیم؛ اما روی دیگر سکه سوءاستفاده از ما است.
و یا در ادامه تقاضاهای غیرمنطقی و بیجا از ما داشته باشند. آری به نظر می رسد که انگاه ما تبدیل میشویم به انسانی که همیشه به
خاطر خوشایند دیگران زندگی میکند و هدفش تنها برآوردن نیازهای کوچک و بزرگ آنها است. اینجا است که شروع میکنیم به ذره
ذره تحلیل رفتن و از دست دادن انرژیمان و در نهایت هم احساس قربانی شدن هم میکنیم.
هنر طریف نه گفتن نوشته مازیار میر
اما اساسا چرا نه نمی گوییم؟
نمی توانیم و یا نمی دانیم مسئله این است
اعتماد به نفس کافی نداریم
خجالت یا شرم می کنیم
از واکنش های طرف مقابل می ترسیم
نگران احساسات فرد و یا افراد دیگر هستیم
می خواهیم همه را راضی کنیم
احساس عذاب وجدان و یا احساس گناه می کنیم
اساسا قدرت و مهارت تصمیم گیری نداشته و یا نداریم
اما آیا بد نیست به دلایل زیر بدانید و باور کنید که شما همیشه این حق وتو کردن را دارید که بگویید نه!
به هر کاری که اساسا مایل به انجامش نیستیم
هر چیزی که باعث آزار و ناراحتی ما می شود.
به فرد یا افرادی که قصد سوء استفاده از ما داشته و یا دارند.
و در نهایت به کلیه تفکرات و عقایدی که در واقعیت درست نبوده و یا نیستند.
هنر طریف نه گفتن نوشته مازیار میر
اما اندر ابواب فواید و محاسن هنر نه گفتن
اول شما را حرفه ای تر نشان می دهد
دوم شما را مصمم تر و دانا تر نشان می دهد.
سوم مستقیم و غیر مستقیم باعث افزایش اعتماد به نفس و شهامت شما میشود
چهارم جسارت و قاطعیت شما را بسیار رشد میدهد
پنجم زمان طلایی خود را با کار هایی که علاقه ای به آن ها ندارید تلف نخواهید کرد
ششم به مدیریت زمان و برنامه تان خللی وارد نمی گرد
هفتم سرعت شما را چندین و چند برابر میکند
هشتم پیوسته عزت نفستان را افزایش می دهد و حس ارزشمندیتان را مضاعف مینماید.
نهم . مهارت مدیریت زمان را بصورت چشمگیری افزایش میدهد
هنر طریف نه گفتن نوشته مازیار میر
تمرین برای نه گفتن اصولی.
اول از همه نترس
پیوسته باید از واژه نه نترسیم.. مراقب عبارتهای جایگزینی که دربردارنده تردید هم هستند مانند عبارت مطمئن نیستم
فکر نکنم بتونم
بعید بنظرم میاد
و……از این قبیل جملات تردیدی باشید چون به این معنی برداشت میشود که ممکن است بعدا پاسختان مثبت باشد.
لطفا یادتان باشد که پاسختان را طولانی نکنید.
طولانی شدن همان و نه را نگفتن و یادتان رفتن همان
دلیل خود برای امتناع از پذیرش درخواست را بیان کنید اما آن را زیاد طول ندهید. از توضیح دادن زیاد یا توجیه کردن خودداری کنید.
لطفا هرگز برای نپذیرفتن مسئولیت، دلیل نسازید.
بیان واقعیت همیشه بهترین راه برای نه گفتن به دوستان، عزیزان یا همکاران است.
لطفا محترمانه برخورد کنید.
معمولا دلایل زیادی برای طرف مقابل وجود دارد که میخواهد شما درخواستی را قبول کنید بنابراین در حالی که محترمانه پاسخ منفی میدهید، با تعریف و تایید تلاش فرد، احترام خود به خواسته او را نشان دهید.
لطفا خود را برای تکرار درخواست آماده کنید.
ممکن است تقاضای مورد نظر چندین بار از شما درخواست شود و لازم است چندین بار پاسخ منفی خود را اعلام کنید تا دیگران آن را بپذیرند. در این شرایط فقط با ارامش همان پاسخ خود را (با ذکر دلیل اولیه یا بدون آن) تکرار کنید.
لطفا قبول کن که نمیتوانی هر کاری را انجام بدهی
شاید بله گفتنتان به دیگران باعث شده است تا هیچ وقتی برای خودتان نداشته باشید. آیا نمیتوانید به درخواست دوستتان که برای اسبابکشی از شما کمک میخواهد، نه بگویید؟ آیا نمیتوانید به درخواست مدیرتان که کاری خارج از حدود وظایفتان را از شما میخواهد، نه بگویید؟ میتوانید با یک نه گفتن ساده خود را از این شرایط خلاص کنید. اگر جواب مثبت به درخواست دیگران وقتی برای خودتان باقی نگذاشته، تصمیم بگیرید از این به بعد به هر درخواست غیرمعقولی جواب نه بدهید.
لطفا کمی هم از فکر خودخواهانه نترسید
شاید پیش خودتان فکر کنید که با نه گفتن به دیگران به فردی خودخواه تبدیل میشوید. فرد خودخواه همیشه به دیگران جواب منفی میدهد و فقط به خودش فکر میکند. به خودتان بگویید که خودخواه نیستید. اگر درخواست غیرمنطقی کسی را رد کردید و او شما را خودخواه خواند، بهتر است رابطهتان را با آن فرد کاهش دهید.
لطفا بپذیریم که نمیتوانیم همه را در زندگی راضی و خوشحال نگه داریم
شما نمیتوانید همهی کسانی را که در زندگیتان هستند، راضی و خشنود نگه دارید و باید خط قرمزی برای دیگران قائل شوید. شاید فکر کنید که با نه گفتن و ناامید کردن دیگران، احترام آنها را از دست میدهید، ولی اینگونه نیست. اگر کسی گمان کند شما به همهی خواستههایش جواب مثبت میدهید، شاید بخواهد با خواستههای غیرمنطقی از شما سوءاستفاده کند.
به جنبههای مثبت «نه گفتن» توجه کنیم
مجبور نیستید که به «نه» به عنوان یک چیز بد نگاه کنید. هر گاه به درخواستی نه بگویید، میتوانید به کارهای دیگری بله بگویید که مزایای زیادی برایتان دارد. با این روش پس از پاسخ منفی، کمتر احساس گناه میکنیدبه. جای انجام کاری که به آن علاقهای ندارید، میتوانید وقت بیشتری را با دوستان و خانوادهتان بگذرانید و از آن لذت ببرید.
لطفا پيوسته با آرامش صحبت کنیم
تلاش کنید تا صدایتان شبیه زمانی باشد که از پشت تلفن صحبت میکنید. باآرامش، محکم و واضح حرف بزنید. اگر در صدایتان احساسات، ناراحتی یا تردید باشد، طرف مقابل از این ضعفتان استفاده میکند و میکوشد تا شما را استثمار کند. اگر آرامش در صدایتان مشخص باشد، طرف مقابل میفهمد که شما فرد معقولی هستید و امکان دارد گاهی هم نه بگویید. اگر صدایتان را بالا نبرید یا صدایتان ناراحت به نظر نیاید، احتمال بیشتری دارد که طرف مقابل توضیحاتتان را بپذیرد.
لطفا برای افزایش قدرت نه گفتن زبان بدن را بسیار جدی بگیریم
سرتان را بالا بگیرید و بازوان خود را در کنار بدنتان قرار دهید و با حالات دستتان بر روی گفتههای خود تأکید کنید. هنگام نه گفتن در چشمهای طرف مقابل نگاه کنید. با دستانتان یا چیزی بازی نکنید و در مورد تصمیمتان دودل به نباشید. دستان خود را جلوی سینهتان جمع نکنید یا طوری برخورد نکنید که انگار از تصمیمتان ناراحت هستید و میتوان نظرتان را تغییر داد.
لطفا بیش از اندازه هرگز عذرخواهی نکنیم
اگر از اینکه نمیتوانید جواب مثبت بدهید، واقعا ناراحت و متأسف هستید، فقط یک «متأسفم» ساده بگویید. با عذرخواهی بیش از اندازه، عدم قاطعیت و ضعف شما آشکار میشود. در این حالت طرف مقابل تصور میکند با اصرار بیشتر میتواند شما را متقاعد کند و شما نیز با امتناع از انجام درخواست احساس بدتری خواهید داشت. اگر بیش از اندازه عذرخواهی کنید، طرف مقابل تصور میکند که با جواب منفیتان دارید در حقش کار اشتباهی انجام میدهید.
لطفا و حتما به طرف مقابل گزینه دوم یا گزینه دیگر پیشنهاد بدهیم
اگر واقعا از جواب منفیتان احساس گناه میکنید و آرزو میکنید ای کاش میشد کمکی بکنید، به طرف مقابل راه حلی جایگزین ارائه کنید. اگر فکر میکنید که میشود از راه دیگری به طرف مقابل کمک کرد، آن روش را مطرح کنید. روش موردنظر باید برای هر دوی شما مناسب باشد. نمونههای از این موارد عبارتند از:من نمیتونم به تولدت بیام ولی نظرت چیه آخر هفته که امتحانم تموم شد، شام بریم بیرون و در موردش حرف بزنیم…….
متد ها و روشهای گوناگون برای بله گرفتن
شناخت این روشها و متدها باعث می شود شما، راحتتر بتوانید به خواستههای غیرمنطقی دیگران نه بگویید. برخی از روشهایی که باعث میشوند برخلاف میلتان جواب مثبت بدهید، عبارتند از:
- قلدری کردن:
- گاهی دیگران تلاش میکنند تا با قلدری، بدجنسی یا بیادبی از شما جواب مثبت بگیرند. باید در این مواقع با خونسردی و بیتوجهی به لحن بیادبانهی آنها پاسخ منفی بدهید.
- ناله و شیون کردن:
- فرد با ناله و شکایت و حتی بدون درخواست به گونهای رفتار میکند تا شما داوطلبانه به او کمک کنید. در این مواقع بهتر است موضوع صحبت را عوض کنید. مدتی با آن فرد ارتباط نداشته باشید یا به او بگویید از اینکه در این وضعیت قرار گرفته است، ناراحتید.
- ایجاد عذاب وجدان پیدا و پنهان :
- برخی تلاش میکنند تا با گفتن چیزهایی مانند اینکه هیچ وقت کمک نمیکنید یا در تنگنا پشتش را خالی میکنید در شما عذاب وجدان ایجاد کنند. در این مواقع با آرامش، دفعات قبلی که به او کمک کردهاید را یادآوری کنید و بگویید این بار قضیه فرق میکند و نمیتوانم به شما کمک کنم.
- تعریف و تمجیدمصاعف:
- ممکن است فردی با تعریف کردن از شما و گفتن اینکه «چقدر شما در انجام فلان کار فوقالعاده هستید» یا «چه فرد باهوشی هستید»، از شما چیزی درخواست کند. در این مواقع از تعریف و تمجید طرف مقابل شرمنده یا جوگیر نشوید و جواب مثبت ندهید.
در اینجا هم قصد دارم چکیده ایی از ایات و روایات معتبر شیعه و سنی را برایتان نقل کنم به نظر می رسد که یکی از مهمترین و
راهبردیترین موضوعات و مسائلی که در فرهنگ قرآن به آن تأکید و سفارش فراوان شده اجتناب از گناه آشکار و پنهان است، خداوند
در جزء هشتم قرآن کریم این چنین بیان فرموده است:
«وَ ذَرُوا ظاهِرَ الْإِثْمِ وَ باطِنَهُ إِنَّ الَّذينَ يَكْسِبُونَ الْإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِما كانُوا يَقْتَرِفُونَ؛
گناهان آشكار و پنهان را رها كنيد! زيرا كسانى كه گناه مىكنند، بزودى در برابر آنچه مرتكب مىشدند، مجازات خواهند شد».
علامه طباطبایی ره در ذیل این آیه شریف این چنین بیان داشته است: مراد از گناه باطنى آن گناهى است كه زشتي آن در خور فهم
همه افراد نيست، مانند خوردن ميته، خون و گوشت خوك، اين قسم از گناه با تعليم خداوند متعال شناخته مىشود و عقل نيز گاهى
آن را درك مىكند.
اين معنايى كه ما براى گناه ظاهرى و باطنى بیان کردیم معنايى است كه ظاهر سياق آن را افاده میكند، بعضى از
مفسرين معانى ديگرى براى آن بیان كردهاند، از جمله اینکه گفتهاند: ظاهر بودن گناه و باطن بودن آن به معناى علنى بودن و پنهانى
بودن آن است. و نيز گفتهاند: مقصود از گناه ظاهرى گناهانى است كه از جوارح سرمىزند، و گناه باطنى گناهان قلبى و درونى است.
در ماه مبارک رمضان نیز از جمله مهمترین و با ارزشترین وظایف و کارهایی که روزهداران باید به آن اهتمام و توجه جدی داشته باشند، اجتناب و پرهیز از گناهان است؛ کما اینکه در منابع روایی نقل شده است که امام علی(علیه السلام) از پیامبر اکرم(صلی الله و علیه وآله) در خصوص بهترین اعمال در ماه رمضان سؤال کردند و پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله) در جواب فرمودند: «فَقَالَ یَا أَبَا الْحَسَنِ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل؛[3] بهترین عمل در این ماه پارسایى و اجتناب از محرّمات خداست». البته باید گفت که قبح و زشتی گناه در همه ماههای سال حرام و شوم بوده، ولی با این وجود قبح و زشتی آن در ماه مبارک رمضان از همه ماههای سال بیشتر است.
این محدوده ادامه دارد توصیه می کنم که حتما کتاب هنر نه گفتن را هم مطالعه فرمایید…….
2 پاسخ
ممنون از مطلب مفیدتون
به شخصه یکی از مواردی که باعث میشه نه گفتن برای من سخت باشه صمیمیت و یا رودربایستی با طرف مقابل است که همونطور که در مطلبتون اشاره کردید میشه با ارائه پیشنهاد جایگزین تا حدی این مشکل رو برطرف کرد
ممنون از مطلب مفیدتون
به شخصه یکی از مواردی که باعث میشه نه گفتن برای من سخت باشه صمیمیت و یا رودربایستی با طرف مقابل است که همونطور که در مطلبتون اشاره کردید میشه با ارائه پیشنهاد جایگزین تا حدی این مشکل رو برطرف کرد