تشخیص تخصصی دروغ
مازیارمیر : تاریخ نشان داده که جوامعی که علم را رها کند، قطعا به دام جهل و خرافات خواهد افتاد
دروغ گفتن یکی از عادتهای رفتاری ناپسندی است که به اعتبار افراد خدشه وارد میکند. قطعا هیچکس دوست ندارد فریب بخورد، اما خیلی از
دروغگوها اینقدر در دروغگویی مهارت دارند که به سختی میشود مچشان را گرفت. با این حال، وقتی کسی یک مشت چرند و پرند سرهم میکند،
نشانههایی در رفتارش بروز میکنند که حاکی از دروغ گفتن هستند و چنانچه به اندازهی کافی دقیق باشید، میتوانید با شناسایی این نشانهها به
دروغ گفتن طرف مقابل پی ببرید. در این مقاله قصد داریم در مورد راهکاری صحبت کنیم که فرآیند شناسایی آدمهای دروغگو را راحتتر میکند.
۱. قبل از هر چیزی در مورد شخص مورد نظر تحقیق کنید
قبل از روز ملاقات، در مورد طرف مقابل تحقیق کنید. مثلا میتوانید به صفحات اجتماعی شخص مورد نظر سر بزنید. سعی کنید به دنبال اطلاعات پیشپا
افتادهای بگردید که بعید است طرف مقابل دربارهیشان دروغ بگوید. حتی اطلاعات خیلی ساده مثل اینکه شخص مورد نظر آخرین بار به کجا سفر کرده،
به دردتان میخورد. سپس، به دنبال اطلاعاتی بگردید که طرف مقابل احتمالا از صحبت کردن دربارهیشان احساس راحتی نخواهد کرد.
مقاله مرتبط: ۷ فایده دوستی برای سلامتی شما
۲. سر صحبت را با موضوعات سرگرمکننده باز کنید
وقتی سوالی میپرسید که خودتان از قبل جواب درستش را میدانید، به زبان بدن او دقت کنید. مثلا با اینکه میدانید طرف مقابل همین چند هفته پیش
به فلان کشور سفر کرده (شاید از روی عکسهایی که در اینستاگرام به اشتراک گذاشته فهمیده باشید)، باز میتوانید به عمد بپرسید «تعطیلات کجا
رفته بودی؟» تا ببینید چه جوابی میدهد. چنانچه راستش را گفت اما حالتش ناآرام و مضطرب بود، بدانید که این حالتش به دلیل دروغ گفتن نیست، بلکه
فقط احساس راحتی نمیکند. در این مرحله، از روی چند نشانهی زیر نیز میتوانید اطلاعات مفیدی کسب کنید.
حرکات چشمها
معمولا گفته میشود فردی که موقع صحبت به گوشهی سمت راستِ بالا یا گوشهی سمت چپِ بالا نگاه میکند، حرفش راست نیست. کارشناسان
زبان بدن معتقدند نگاه آدمهای دروغگو خیلی وقتها به سمت نزدیکترین خروجی متمایل میشود، چرا که به خاطر دروغ گفتن دچار استرس میشوند و
به لحاظ روانی دلشان میخواهد پا به فرار بگذارند. چنین افرادی ممکن است به دلیل اینکه منتظرند زودتر خلاص شوند، مدام به ساعتشان نگاه کنند.
خشکی گلو
معمولا گفته میشود آدمهای دروغگو قبل از اینکه شروع به صحبت کنند، گلوی خود را صاف میکنند، چرا که گلویشان به دلیل هجوم استرس خشک
میشود. در این حالت، رطوبتی که به طور طبیعی در گلو وجود دارد، به شکل عرق به سطح پوست راه پیدا میکند و موجب خشکی گلو میشود.
دروغگوها دقیقا به همین دلیل خشکی گلو، آب دهانشان را به سختی قورت میدهند و دچار حالت پرش سیبک گلو میشوند.
طرز نشستن
به گفتهی کارشناسان زبان بدن، آدمهای دروغگو اغلب عادت دارند بدن خود را اندکی به سمت عقب متمایل کنند تا فاصلهیشان با طرف مقابل حفظ
شود. این طرز نشستن نشانهی اضطراب است. دروغگوها چون خودشان میدانند که روراست نیستند، میترسند که طرف مقابل مچشان را بگیرد و
دستشان رو شود.
رفتارهای غیرکلامی علیرغم اطلاعاتی که در اختیارتان قرار میدهند، شاخصههای کاملا مطمئنی برای سنجش صداقت افراد نیستند. به بیان دیگر، ارتباط
زبان بدن با دروغ گفتن کاملا نسبی بوده و همیشه معیار مناسبی برای سنجش صداقت نیست. شاید خیلی از افراد موقع صحبت کردن مثلا به گوشهی
سمت راستِ بالا نگاه کنند، اما نه به دلیل دروغ گفتن، بلکه به دلیل اینکه هول کردهاند یا دستپاچه شدهاند. پس یادتان باشد علائم اضطراب در زبان بدن
همیشه نشانهی دروغ گفتن نیستند و لازم است بتوانید اضطراب ناشی از دروغ گفتن را از سایر اضطرابها تشخیص دهید.
۳. کمکم شعله را زیاد کنید
در این مرحله، سعی کنید بحث را کمکم به موضوعاتی بکشانید که احتمال میدهید طرف مقابل دربارهیشان دروغ بگوید. مثلا چنانچه از کسبوکار این
فرد اطلاعاتی کسب کردهاید و میدانید که اطلاعاتتان موثق است، دربارهی کسبوکارش بپرسید تا ببینید چه جوابی میدهد. در صورتی که طرف
مقابل دربارهی کسبوکارش دروغ گفت، به تغییراتی که در لحن صدا و حرکاتش حین دروغ گفتن ایجاد میشود، دقت کنید.
دروغ گفتن
مقاله مرتبط: چطور خوششانس باشیم
۴. حالا وقتش است که اصل مطلب را سوال کنید
تا به این مرحله حتما دستتان آمده که شخص مورد نظر وقتی راست میگوید، زبان بدن و طرز صحبتش چه شکلی میشود. حالا وقتش است به سراغ
سوالاتی بروید که جوابشان را نمیدانید. اکنون میتوانید با رجوع به اطلاعاتی که در مورد رفتار این شخص به دست آوردهاید، تا حدودی به میزان
صداقتش در جوابگویی پی ببرید.
۵. یک سوال تکراری را به سه شکل مختلف بپرسید
هر وقت فکر کردید طرف مقابلتان راستش را نگفته، سوالتان را سه دفعه، اما هر بار به شکلی متفاوت، مطرح کنید. در لابهلای جوابهای طرف مقابل به
دنبال پیدا کردن تناقض و ناهماهنگی نباشید، بلکه برعکس، به دنبال شباهتها بگردید. مثلا ببنید آیا چیزی که هر بار در جواب سوال تکراریتان میگوید،
شبیه یک متن از پیش آماده شده است؟ آیا هر بار از جملات تکراری و حساب شده استفاده میکند؟ چنانچه احساس کردید طرف مقابلتان جملات
تکراریِ از پیش آماده شده تحویلتان میدهد، میتوانید حدس بزنید که روراست نیست یا شاید دلش نمیخواهد همه چیز را بگوید. سیاستمدارها نیز
وقتی قصد ندارند همهی حقایق را فاش کنند، دقیقا همین شکلی جواب میدهند.
مقاله مرتبط: ۷ راهکار برای محبوبیت در محیط کاری
۶. به سرعت جوابگویی طرف مقابلتان دقت کنید
دقت کنید طرف مقابل چقدر سریع به سوالاتتان جواب میدهد. مثلا ببینید وقتی سوال میپرسید، آیا بدون اینکه فکر کند جواب میدهد؟ جوابهای
شتابزده ممکن است نشانهی دروغ گفتن باشند. نوجوانی را تصور کنید که دیر از مدرسه برگشته و والدینش دلیل تأخیرش را جویا شدهاند. چنانچه این
نوجوان فورا بدون اینکه فکر کند، در جواب والدینش بگوید که مثلا کلاس تقویتی داشته، میتوان اینطور فرض کرد که جواب چنین سوالی را از قبل آماده
کرده و داستانی که به هم بافته ساختگی است.
مقاله مرتبط: ۲۷ قانون آداب معاشرت در این دوره و زمانه
۷. یک جفت چشم و گوش اضافه قرض بگیرید
چنانچه امکانش را داشتید، از شخص دیگری نیز بخواهید که در نزدیکیتان حضور داشته باشد و حرکات و رفتار طرف مقابل را زیر نظر بگیرد. این شخص
میتواند در میز کناریتان بنشیند و وانمود کند که دوست یا همکارتان است. درست مثل آدمی که یک جفت چشم و گوش اضافه قرض گرفته باشد، این
شخص کمکتان خواهد کرد که ارزیابی دقیقتری انجام دهید. یادتان باشد فردی که طرف صحبتتان است، خیلی زود وقتی وارد بحث شدید، فراموش
خواهد کرد که شخص سومی هم در محل حضور دارد. در این شرایط، نیروی کمکیتان میتواند روی حرکات و رفتار طرف مقابل دقیق شود و شاید به
نکاتی توجه کند که احتمالا از دید خودتان پنهان خواهند ماند. مثلا وقتی به حرکات چشم طرف مقابل نگاه میکنید، ممکن است متوجه نشوید که این
شخص با نوک پا آهسته به زمین ضربه میزند.
با این ۷ قدم میتوانید در مورد صداقت افراد به نتیجهگیری مطمئنتری برسید. قطعا دوست ندارید با فردی وارد رابطه شوید که به دروغ گفتن عادت دارد،
اما از طرفی هم دلتان نمیخواهد فرصت رابطهای را که پتانسیل موفقیت دارد، صرفا به دلیل اشتباه در سنجش صداقت طرف مقابل از دست بدهید. پس
یک بار دیگر یادآور میشویم که هر تغییری در حرکات چشم یا لحن صدا و به طور کلی زبان بدن نشانهی دروغ گفتن نیست. اما میتوانید با راهکاری که
گفتیم، مثلا پرسیدن سوالاتی که جوابشان را میدانید، تا حدودی به چگونگی رفتار فرد حین راستگویی یا دروغگویی پی ببرید.
مقالات مشابه:
دروغگویان حرفه ای چگونه رفتار می کنند که گرفتار نمیشوند
تشخیص دروغ در یک دقیقه
دروغ در مذاکره
تشخیص دروغ در یک دقیقه …
تحلیل و تشخیص دروغ هفت گام اساسی
جدیدیترین تحلیل دروغ
نگرشی نوین بر دروغ سفید
2 پاسخ
سلام نظر شما در مورد اقای مزدا فر و سخنان و اموزه های ایشان چیست?
سلام و درود بی پایان
این صرفا نظر شخصی بنده است و فارغ از هرگونه سوگیری بیان می شود.
مصطفی مزدآبادی مومنی (مزدافر) و مقایسه با مدل شارلاتانهای جهانی
مصطفی مزدآبادی مومنی (معروف به مزدافر) در سایتش نوشته نه دکتر است نه استاد و مرا به یاد این جمله می اندازد که :شما انقدر بزرگ نشده اید که بخواهی اینقدر فروتنی از خود بروز دهید
او از چهرههای جنجالی ایران است که با ادعاهای بازهم توطئهآمیز، اتهامزنیهای بیاساس، و تحلیلهای غیرعلم به شهرت رسیده است. او مدعی است که تمام مشکلات ایران ناشی از شبکههای مخفی صهیونیستی، فراماسونری، و خیانت داخلی است، اما هرگز هیچ سند معتبری ارائه نمیدهد کلا ایشان به سند و مدرک اعتقادی ندارد غذا نخوردن و گشنگی کشیدن و….
در اینجا، به نقشههایی که تم شیادی دارد ، واکنش مخالفان، و مقایسهاش با نمونه های بارز از نمونه های شارلاتانهای مشابه جهانی میپردازیم.
بخش نخست
روشهای شائبه برانگیز مزدافر مومنی
الف) توطئهپردازی بدون سندتقریبا در تمام سخنرانی ها وآموزه هایش
– او همهچیز را به دشمن نامرئی نسبت میدهد، بدون اینکه مدارک محکمهپسندی ارائه کند.
– مثال:
– تمام گرانیها دستساز دلالان صهیونیست است! در حالی که مازیارمیر و تمام اقتصاد دانان داخلی و خارجی این مهم را یعنی تورم به دلایل کاملا ساختاری بوجود می اید در همه دنیا
ب) استفاده از کلیگوییهای احساسی و …
– به جای تحلیل دقیق، از سلسله عبارات کلی و هیجانی استفاده میکند تا مخاطب را به شدت تحریک کند و دنبال احساساتی کردن مردم است نه عقل و منطق و فکت و سند
– مثال:
– ما را به خاطر فلان موضوع سلاخی میکنند…
– اینها همه برنامهریزی دشمن است…
پ) تناقضگویی و تغییر موضع در بیشتر سلسله آموزه هایش
– گاهی **با جناحهای مختلف همکاری میکند** و مواضعش تغییر میکند.
– مثال:
– یک بار از اصولگرایان تندرو حمایت میکند، بار دیگر خود را منتقد نظام نشان میدهد.
ت) درآمدزایی از طریق شایعهپراکنی و….
– او از طریق کانالهای پولی، حمایتهای مالی مشکوک، و تبلیغات درآمد کسب میکند اما پیوسته ادای باکره های معصوم را از خود نشان می دهد…
دوم
مخالفان و منتقدان مزدافر
الف) منتقدان داخلی
۱. رسانههای اصولگرا:
– کیهان: او با حرفهای بیاساس، آب به آسیاب دشمن میریزد.”**
– فارس نیوز: تحلیلهایش بیشتر شبیه فیلمهای علمی و تخیلی است تا واقعیت و یا…..
۲. اقتصاددانان
– حسین راغفر:کسانی که همهچیز را به توطئه نسبت میدهند، فقط مردم را گمراه میکنند.
۳. فضای مجازی:
– مازیارمیر مزدافر دیوانگان و سابقه دارهای قاتل را منبع علمی ارائه می دهد و هر بار هم به آنها استناد می کند مثل شلتون قاتل
– علی کریمی (توئیتری):مزدافر هر روز یک دشمن جدید اختراع میکند تا خودش را مهم و عقل کل جلوه دهد
ب) منتقدان خارجی
– BBC Persian: گفتمان او شبیه پروپاگانداهای توطئهمحور جهان سومی است.
– ایران اینترنشنال: او را میتوان الکس جونز ایران نامید. ((به زودی در مورد جونز مقاله ای هم من می نویسم)))
۳. مقایسه با شارلاتانهای مشابه در جهان
۱. الکس جونز (Alex Jones) — آمریکا
– ادعاهای مشهور:
– حملات ۱۱ سپتامبر دروغ است!
– دولت آمریکا با مواد شیمیایی مردم را عقیم میکند!
– شیوههای مشترک با مزدافر:
-توهمپردازی بدون ارائهی مدرک.
– سودجویی مالی از طریق فروش مکملهای غذایی و کالاهای توهمزا.
دیوید آیکه (David Icke) — بریتانیا
– ادعاهای مشهور:
– رهبران جهان انساننماهای خزنده از نژاد بیگانه هستند…
– کرونا یک توطئه برای کنترل ذهن مردم است!
– شیوههای مشترک با مزدافر:
– استفاده از ترس و تئوریهای عجیب…. برای جذب مخاطب.
– تکیه بر احساسات به جای منطق.
– در بسیاری از کشورها سخنرانیهایش ممنوع شد.
– به عنوان نماد “تئوریهای توطئه دیوانهوار” شناخته میشود.
سوم
جردن ساتر (Jordan Sather) — آمریکا
– ادعاهای مشهور:
– دولت آمریکا با HAARP آبوهوا را کنترل میکند!
– واکسنها حاوی میکروچیپ هستند!
– شیوههای مشترک با مزدافر:
– ترویج اطلاعات نادرست علمی.
– استفاده از ترس برای افزایش دنبالکنندگان.
– عاقبت:
– از یوتیوب حذف ش
– به عنوان یکی از بزرگترین شایعهپردازان ضدواکسن شناخته میشود.
چهارم
مهدی فلاحتی (ایران) — پدر معنوی توطئهگران ایرانی
– ادعاهای مشهور:
– کرونا دروغ است! عجب
– واکسنها نقشهی صهیونیستهاست….
– شیوههای مشترک با مزدافر:
– تکیه بر شایعات بدون سند.غذانخور سند پیتر شلتون کبیر…. و کتابهایش
– جذب هواداران از طریق ترسافکنی.
– عاقبت:
– مورد انتقاد شدید پزشکان و رسانهها قرار گرفت.
اما چرا این افراد اساسا خطرناک هستند؟
✅تضعیف اعتماد عمومی: مردم را به همهچیز بدبین میکنند.
✅ تخریب گفتمان علمی: به جای استدلال، از ترس و توهم استفاده میکنند.
✅ سودجویی مالی: از طریق تبلیغات، فروش محصولات دروغین، و حمایتهای مشکوک پول درمیآورند.
نتیجهگیری نهایی: آیا مزدافر یک دروغگو و یا شیاد است؟
🔴 اگر شیاد یعنی کسی که عمداً دروغ میگوید تا منفعت ببرد، احتمالاً و شاید باید به این سوال پاسخ مثبت داد
🔴 اگر شیاد یعنی کسی که خودش هم باور کرده، شاید باید گفت اساسا نه…..
🟢 در هر صورت، روشهایش شبیه به الکس جونز و دیوید آیکه است ((در مورد هر کدام مقالاتی نوشته ام)): توهمپردازی + سودجویی و …
– این الگو در همه جای جهان تکرار میشود: از آمریکا تا ایران، افرادی هستند که از ترس و ناآگاهی مردم سوءاستفاده میکنند.
نکته پایانی
شارلاتانها همیشه وجود دارند، اما وظیفهی ما تقویت تفکر نقادانه است تا فریب نخوریم.