خلاصه کتاب سپس هیچکدام باقی نماندند
مقدمه
کتاب “سپس هیچکدام باقی نماندند” (And Then There Were None) اثر آگاتا کریستی، یکی از مشهورترین و پرطرفدارترین آثار این نویسنده انگلیسی است. این کتاب که اولین بار در سال 1939 منتشر شد، به عنوان یکی از بهترین رمانهای معمایی تاریخ شناخته میشود. داستان این رمان درباره ده نفر است که به یک جزیره دورافتاده دعوت میشوند و به تدریج توسط یک قاتل ناشناس به قتل میرسند. عنوان کتاب از یک شعر کودکانه به نام “ده سیاهپوست کوچک” گرفته شده که نقش مهمی در داستان ایفا میکند.
خلاصه داستان
بخش اول: ورود به جزیره
داستان با معرفی ده شخصیت آغاز میشود که هر کدام به دلایل مختلف به جزیره نگریس دعوت شدهاند. این شخصیتها شامل:
- قاضی لارنس وارگریو: یک قاضی بازنشسته.
- ورا کلیثورن: یک معلم مدرسه و منشی.
- فیلیپ لومبارد: یک سرباز مزدور.
- امیلی برنت: یک زن مذهبی و خشک.
- ژنرال جان مکآرتور: یک ژنرال بازنشسته.
- دکتر ادوارد آرمسترانگ: یک پزشک مشهور.
- آنتونی مارستون: یک جوان ثروتمند و بیملاحظه.
- ویلیام هنری بلور: یک کارآگاه خصوصی.
- توماس و اثل راجرز: یک زوج خدمتکار.
این ده نفر به خانهای بزرگ و مدرن در جزیره نگریس دعوت شدهاند، اما به زودی متوجه میشوند که میزبانشان، آقای یا خانم “یونی. ان. اوون” (U.N. Owen)، وجود خارجی ندارد. پس از ورود به خانه، هر کدام از آنها در اتاقهای خود یک شعر کودکانه پیدا میکنند که در مورد ده سیاهپوست کوچک است که یکی یکی میمیرند.
بخش دوم: شروع قتلها
در اولین شب اقامت، همه مهمانها برای شام به هم میپیوندند و یک صفحه گرامافون پیام ضبط شدهای را پخش میکند که هر یک از آنها را به یک قتل متهم میکند. به زودی، آنتونی مارستون پس از نوشیدن یک لیوان شراب، مسموم شده و میمیرد. او اولین قربانی است که به طرز مرموزی بر اساس شعر کودکانه به قتل میرسد.
بخش سوم: وحشت و ناامیدی
در روزهای بعد، یکی پس از دیگری به قتل میرسند:
- خانم راجرز با مصرف بیش از حد دارو به قتل میرسد.
- ژنرال مکآرتور در ساحل با ضربهای به سر کشته میشود.
- آقای راجرز با ضربهای به پشت سرش در انبار چوب کشته میشود.
- امیلی برنت با تزریق سم کشته میشود.
- قاضی وارگریو با گلولهای به سر کشته میشود.
- دکتر آرمسترانگ در دریا غرق میشود.
- ویلیام هنری بلور با یک وزنه سنگین کشته میشود.
- فیلیپ لومبارد با شلیک گلوله از تفنگ خود کشته میشود.
- ورا کلیثورن پس از اینکه بقیه را به قتل میرساند، خودکشی میکند.
بخش چهارم: فاش شدن راز
در انتهای داستان، تنها ویرا کلیثورن و فیلیپ لومبارد باقی ماندهاند. پس از یک درگیری، ویرا موفق میشود لومبارد را بکشد. در حالی که ویرا فکر میکند که آخرین نفر باقی مانده است، به اتاق خود بازمیگردد و به یاد شعر کودکانه، خود را حلق آویز میکند. داستان با رسیدن پلیس به جزیره و کشف ده جسد پایان مییابد، اما هیچ سرنخی از هویت قاتل پیدا نمیکنند.
اپیلوگ: نامه اعتراف
در یک نامه اعتراف که پس از مرگ همه پیدا میشود، قاضی وارگریو فاش میکند که او تمام قتلها را برنامهریزی کرده است. او با کمک دکتر آرمسترانگ صحنه قتل خود را جعل کرده و سپس دکتر آرمسترانگ را به قتل رسانده است. وارگریو، که از حس عدالتخواهی افراطی رنج میبرد، تصمیم گرفته بود تا مجرمان را به مجازات برساند.
نقدهای مشهور جهان
ستایشها
- پیشرفت داستان و تعلیق:
بسیاری از منتقدان به تمجید از توانایی کریستی در ایجاد تعلیق و هیجان در طول داستان پرداختهاند. روند پیشرفت داستان و ترتیب قتلها به شکلی است که خواننده را تا پایان داستان درگیر نگه میدارد. - کاراکترپردازی:
“سپس هیچکدام باقی نماندند” به خاطر شخصیتپردازی قوی و متنوع خود شناخته شده است. هر یک از شخصیتها دارای گذشته و انگیزههای خاص خود هستند که به عمق داستان میافزاید. - پایان شگفتانگیز:
پایان داستان که در آن هویت قاتل فاش میشود، به عنوان یکی از بهترین و شگفتانگیزترین پایانهای رمانهای معمایی شناخته میشود. این پایان غیرمنتظره نشاندهنده نبوغ کریستی در طراحی پیچیده داستان است.
انتقادها
- نمایش عدالت:
برخی منتقدان به موضوع عدالت در داستان انتقاد کردهاند. اینکه وارگریو به خود اجازه میدهد به عنوان قاضی، هیئت منصفه و جلاد عمل کند، سوالات اخلاقی و فلسفی بسیاری را مطرح میکند. - نمایش زنان:
برخی از منتقدان به نحوه نمایش زنان در داستان انتقاد کردهاند. به ویژه شخصیت ویرا کلیثورن که به عنوان یک زن ضعیف و وابسته به تصویر کشیده شده است، مورد انتقاد قرار گرفته است. - استفاده از شعر کودکانه:
استفاده از شعر کودکانه “ده سیاهپوست کوچک” (که در برخی نسخهها به “ده سرباز کوچک” تغییر یافته) به دلیل محتوای نژادپرستانه و استفاده از زبان نامناسب مورد انتقاد قرار گرفته است. این موضوع باعث شده برخی از نسخههای مدرن کتاب از شعرهای جایگزین استفاده کنند.
تأثیر و اقتباسها
“سپس هیچکدام باقی نماندند” تأثیر عمیقی بر ژانر معمایی و کارآگاهی گذاشته است. این کتاب بارها به شکلهای مختلف از جمله فیلم، سریال تلویزیونی، تئاتر و حتی بازیهای ویدئویی اقتباس شده است. هر یک از این اقتباسها تلاش کردهاند تا به شیوهای جدید و خلاقانه، داستان اصلی را بازگو کنند.
فیلم و تلویزیون
یکی از معروفترین اقتباسهای این کتاب، فیلمی است که در سال 1945 به کارگردانی رنه کلر ساخته شد. این فیلم توانست به خوبی فضای ترسناک و معمایی داستان را به تصویر بکشد و مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. در سالهای بعد نیز نسخههای متعددی از این داستان ساخته شد که هر کدام به نحوی منحصر به فرد بودند.
تئاتر
اقتباس تئاتری این داستان نیز بسیار محبوب بوده است. نمایشنامهای که بر اساس این کتاب نوشته شده، بارها در تئاترهای مختلف دنیا به نمایش درآمده و توانسته است مخاطبان زیادی را جذب کند. طراحی صحنه و اجرای بازیگران در این نمایشها به گونهای بوده که حس تعلیق و هیجان داستان را به خوبی منتقل کرده است.
نتیجهگیری
“سپس هیچکدام باقی نماندند” یکی از برجستهترین آثار آگاتا کریستی است که توانسته است با داستانی جذاب، شخصیتهای پیچیده و پایانی شگفتانگیز، جایگاه ویژهای در تاریخ ادبیات معمایی کسب کند. این کتاب با توجه به نقدهای مثبت و منفی خود، همچنان یکی از محبوبترین و پرفروشترین رمانهای معمایی جهان است.
این خلاصه جامع نشان میدهد که چرا “سپس هیچکدام باقی نماندند” به عنوان یکی از بهترین رمانهای معمایی تاریخ شناخته میشود و همچنان تأثیرگذار و مورد بحث در بین منتقدان و خوانندگان است.