کارگاه پیشرفته مذاکرات انتقال تکنولوژی های نوین با رویکرد طرح توسعه تجربیات ژاپن

کارگاه پیشرفته مذاکرات انتقال تکنولوژی های نوین با رویکرد طرح توسعه

دکتر مازیار میر

در عصر نوآوری سیستمی و تغییرات سریع امروزی ، مشارکت های استراتژیک تبدیل به گوشت و خون توسعه تجارت رقابتی شدند. تدوین

استراتژی فناوری و انتخاب فناوری نیازمند تفکر جامع و رویکرد سیستمی به مدیریت کسب و کار است. حتی عملیات فروش محصول دیگر در

مورد خرید یا فروش چیزی کمی ارزان تر نیست، این تصمیمات امروزی استراتژیک هستند.

انتقال فناوری یکی از پیچیده ترین عملیات تجاری است که نیاز به تطبیق خریداران و فروشندگان بالقوه بر اساس پارامترهای بسیاری

دارد. ایجاد روابط مشارکتی پایدار برای منافع متقابل در این نوع تجارت بسیار مهم است. بنابراین، مذاکرات انتقال فناوری که منجر به

یک توافق عاقلانه می شود، نباید به عنوان یک چانه زنی ساده در مورد هزینه و شرایط تلقی شود، بلکه باید به عنوان یک فرآیند توسعه

تجاری موفق توسط دو شریک استراتژیک تلقی شود….

سرفصل های کارگاه پیشرفته مذاکرات انتقال تکنولوژی های نوین با رویکرد طرح توسعه

تجربیات ژاپن

ژاپن ، يكي از كشورهاي پيشرفته و يكي از بزرگترين صادركنندگان محصولات صنعتي است و تنها كشوري است كه فاصله زماني بين درحال

توسعه بودن تا صنعتي شدن را با سرعتي بيش از هر كشور ديگر درنورديد. اين كشور براي توسعه خود ازالگوي غازهاي درحال پرواز استفاده

كرد كه درسال1937 توسط پروفسور آكاماتسو مطرح شد.در اين الگو درمرحله اول ، تقاضاي داخلي به طور كامل به وسيله واردات تامين مي

شود.مرحله دوم زماني شروع مي شود كه قدرت خريد داخلي به اندازه اي مي رسد كه توليدداخلي سودآور بوده وقادر به شروع توليد باشد.

به تدريج رشد واردات كند شده و حتي تقليل مي يابد و توليد ملي به تدريج جايگزين واردات از كشورهاي پيشرفته مي شود.هنگامي كه

ظرفيت توليد به اندازه قابل توجهي رسيد مرحله سوم آغاز مي شود. در اين مرحله صادرات شروع شده و به تدريج با اشباع شدن بازار

داخلي رشد قابل ملاحظه اي مي يابد. هنگامي كه كليه منافع ممكن كسب شد سرمايه ها به طرف محصولات پيچيده تررفته و به تدريج

كالاهاي مصرفي تبديل به كالاهاي سرمايه اي مي شوند.

اولويت واردات تكنولوژي در اين كشور باتوجه به قانون مربوط به سرمايه گذاري خارجي در درجه اول به آن دسته از سرمايه هاي خارجي داده

مي شد كه قادر باشند بابهبود كيفيت كالا و توليد بيشتر، كالاهاي ژاپني را دربازار بين المللي مطرح كنند. دراين صورت صادرات نيز افزايش

يافته و ترازپرداختهاي خارجي به نفع ژاپن تغيير مي كرد.اولويت دوم مربوط به پروژه هايي مي شد كه در توسعه صنايع استراتژيك موثر بودند.

ژاپن در انتقال تكنولوژي همواره سعي كرده در كليه مراحل مذاكره و طراحي گرفته تامرحله راه اندازي و توليد، مشاركت فعال داشته باشد.

ژاپن در هر زمينه ، پس از دريافت تكنولوژي به صورت دانش متبلور در ابزار توليد و دانش مكتوب ، ابتدا از متخصصان امرخواسته تا ابزار توليد را

بارها تفكيك و سرهم كنند تا عملا با دانش مكتوب و زيروبم تكنولوژي هاي مربوطه آشنا شده و شناخت لازم را كسب كنند، سپس معايب آن

رااصلاح كرده و درنهايت دست به طراحي اصلاح شده آن بزنند. بدين ترتيب تكنولوژي دريافتي در داخل متحول شده و بهبود مي يابد و درنهايت

طرح جديد به صنايعي كه قادربه توليد آن باشند سپرده مي شود.

سياست انتقال تكنولوژي ژاپن چه در اجرا و چه در سرمايه گذاري ، به شدت نامتمركزاست . هسته اين سياست را شبكه موسسات

پژوهشي منطقه اي تشكيل مي دهند كه وظيفه اصلي آنها همياري فني در توسعه يا انطباق تكنولوژي هاي جديد، بويژه براي شركتهاي

كوچك و متوسط است . سرمايه گذاري دولت مركزي ، هزينه تجهيزات سرمايه اي موسسه هاي پژوهشي را به نصف تقليل مي دهد و

شركتها و مقامات محلي ،بقيه هزينه را تامين مي كنند.

در ژاپن ظرفيت بسيار خوبي براي جذب و تجاري كردن تكنولوژي به وجود آمده است . شاهد مدعا اينكه بسياري از محصولات توليدي ژاپن در

كشورهاي ديگر ابداع شده اند ولي در اين كشورها توان رقابت با قدرت توليد ارزانتر و با كيفيت بهتر ژاپن وجودندارد.

باتوجه به اينكه علاقه و توانايي زيادي براي جذب ، توسعه و انتشار تكنولوژي درژاپن وجود دارد، اين كشور توانسته از كم هزينه ترين روشها

براي انتقال تكنولوژي سودببرد. به اين ترتيب كه با انتقال تكنولوژي درسطوح بالاتر توانايي تكنولوژي “مرحله تحقيقات كاربردي و توسعه اي “

توانسته با پرداخت هزينه هاي نسبتا كم مربوط به استفاده از حق اختراع ، با بهبود فرايند توليد و عرضه كالا به قيمت پايين و كيفيت بالا،

منافع سرشاري را نصيب خود كند. علاوه بر اين ژاپن ، استفاده گسترده اي از روشهاي غيررسمي انتقال تكنولوژي ازجمله مبادلات علمي و

فني ، بازديد از نمايشگاهها و مراكز علمي وفني و موارد مشابه كرده است ، به طوري كه عمدتا شركتهاي غربي از فراهم كردن امكان بازديد مهندسان و متخصصان ژاپني از صنايع خود بيم دارند.

Views: 4