تفکرسیستماتیک و تفکر تحلیلی

تفکرسیستماتیک وتفکر

تفکر سیستمی

مدرسه تخصصی رهبری ایرانیان

به روز رسانی جمعه 12 آذر 1400

نوشته دکتر مازیار میر محقق و پژوهشگر

#مازیارمیر

بازدید ها: 810139748

[email protected]

[email protected]

https://www.aparat.com/mazyarmir

https://www.aparat.com/zabane_badan

https://www.instagram.com/maziyare_mir

 

مازیار میر همیشه معتقد است که

نوآوری و خلاقیت یعنی دو موجود را در کنار یکدیگر نهادن اما با روشی نو و تازه گویند

باید همیشه یادمان باشد که دانش باعث نوآوری و نوآوری هم باعث بهره وری

و بهره وری باعث  رشد کسب و کارها و اقتصاد است

 

A Definition of Systems Thinking: A Systems Approach ☆
Author links open overlay panelRoss D.ArnoldJon P.Wade

This paper proposes a definition of systems thinking for use in a wide variety of disciplines, with particular emphasis on the development and assessment of systems thinking educational efforts. The definition was derived from a review of the systems thinking literature combined with the application of systems thinking to itself. Many different definitions of systems thinking can be found throughout the systems community, but key components of a singular definition can be distilled from the literature. This researcher considered these components both individually and holistically, then proposed a new definition of systems thinking that integrates these components as a system. The definition was tested for fidelity against a System Test and against three widely accepted system archetypes. Systems thinking is widely believed to be critical in handling the complexity facing the world in the coming decades; however, it still resides in the educational margins. In order for this important skill to receive mainstream educational attention, a complete definition is required. Such a definition has not yet been established. This research is an

attemptto rectify this deficiency by providing such a definition….

 

تعریفی از تفکر سیستمی: رویکرد سیستمی ☆

این مقاله تعریفی از تفکر سیستمی را برای استفاده در رشته‌های مختلف با تاکید ویژه بر توسعه و ارزیابی

تلاش‌های آموزشی تفکر سیستمی پیشنهاد می‌کند. این تعریف از مرور ادبیات تفکر سیستمی همراه با کاربرد تفکر

سیستمی برای خود مشتق شده است. بسیاری از تعاریف مختلف از تفکر سیستمی را می توان در سراسر جامعه

سیستمی یافت، اما اجزای کلیدی یک تعریف منحصر به فرد را می توان از ادبیات استخراج کرد. این محقق این

مؤلفه ها را هم به صورت فردی و هم به صورت کل نگر مورد بررسی قرار داد، سپس تعریف جدیدی از تفکر

سیستمی ارائه کرد که این مؤلفه ها را به عنوان یک سیستم یکپارچه می کند. این تعریف برای وفاداری در برابر

یک تست سیستم و در برابر سه کهن الگوی سیستم به طور گسترده پذیرفته شده آزمایش شد. به طور گسترده

اعتقاد بر این است که تفکر سیستمی در مدیریت پیچیدگی هایی که جهان در دهه های آینده با آن مواجه است،

حیاتی است. با این حال، هنوز در حاشیه آموزشی قرار دارد. برای اینکه این مهارت مهم مورد توجه آموزشی رایج

قرار گیرد، تعریف کاملی لازم است. چنین تعریفی هنوز ایجاد نشده است. این تحقیق با ارائه چنین تعریفی سعی

در رفع این نقص دارد……. در این کارگاه از این مقاله استفاده شده است….

اَندیشه یا فِکر، یکی از نیروهای درونی انسان است که به مفاهیم مربوط است. ایمانوئل کانت از جمله فیلسوفانی است که در کتابش با عنوان «سنجش خرد ناب» دربارهٔ فکر و مفاهیم به بحث پرداخته است.

باید بدانیم که در تفکر، چه چیزهایی مهم هستند؟

خیلی چیزها! اما بیش از همه، انتخاب درست «سبک تفکر» و مهارت در آن است.

«سبک تفکر» یعنی چه؟

برای تفکر، باید معلوماتمان را کنار هم بگذاریم و در واقع آن­ها را با هم ترکیب کنیم. سبک تفکر، یعنی روشی که برای ترکیب کردن معلوماتمان بکار می­بریم.

آیا سبک تفکرمان را خودمان انتخاب می­کنیم؟

می­توانیم خودمان انتخاب کنیم! انشاء‌الله بعدها در مورد «مدیریت تفکر» بیشتر صحبت خواهیم کرد. یکی از مباحث مدیریت تفکر

این است که در هر موقعیتی، باید کدام سبک تفکر را برگزینیم.

 

---

لطفا فیلم کاربرد تفکر چند بعدی و تفکر  سیستمی در آپارات https://www.aparat.com/v/jbJcIمشاهده فرمایید.

---

تفکرسیستماتیک

 

تعریف تفکر

 

تفکر، عملی ذهنی است و زمانی مطرح می‌گردد که انسان با مسئله‌ای مواجه‌است و خواستار حل آن است. در این هنگام در ذهن،

تلاشی برای حل مسئله آغاز می‌گردد که این تلاش ذهنی را، تفکر یا اندیشه می‌نامند. فعالیت برای حل مسئله، از مراحلی تشکیل

شده‌است که از تعریف مسئله به طور شفاف، روشن و ملموس، آغاز می‌گردد و با پیدا کردن راه حل‌هایی برای حل مسئله ادامه می‌یابد

و با به کارگیریِ عملی بهترین راه حل و یافتن جواب نهایی به پایان می‌رسد.

«تفکر سازمان دادن و تجدید سازمان در یادگیری گذشته جهت استفاده در موقعیت فعلی است.

«تفکر فرایندی رمزی و درونی است که منجر به یک حوزه شناختی می‌گردد که نظام شناختی شخص متفکر را تغییر می‌دهد.

«تفکر فرایندی است که از طریق آن یک بازنمایی ذهنی جدید به وسیله تبدیل اطلاعات و تعامل بین خصوصیات ذهنی، قضاوت،

انتزاع، استدلال و حل مسئله ایجاد می‌گردد.

«تفکر، تلاشی است ذهنی، برای پاسخ گویی صحیح و دقیق به سوالات ذهنی که به ابزاری چون منطق، خرد ورزی، دانش، تجربه و

درک صحیح موضوع نیازمند است. .»

<<اندیشیدن یا تفکر ساده ترین عمل ذهن به منظور یافتن رابطه بین دریافت های ذهنی میباشد.

 

تفکرسیستماتیک

مانند یک مهندس فکر کنید: برای حل چالش های روزمره و باز کردن ارزش های ذاتی در آنها ، از تفکر سیستماتیک استفاده کنید

 

تفکر در منطق

عبارت است از مرتب ساختن امور معلوم برای رسیدن به کشف مجهول. به عبارت دیگر فکر عبارت است از حرکت ذهن به سوی امور و

مقدمات معلوم و سپس حرکت از آن امور معلوم به سوی کشف مقصود.

روشهای گوناگون تفکری

هر یک از روش‌های تفکری را می‌توان متدهایی دانست که به کمک آنها، قسمتی از فرایند حل مسئله، با موفقیت طی می‌شود. تفکر

برتر تفکری است که از بهترین روش‌ها به حل مسئله برسد.

تفکر سیستماتیک

انواع روشهای برتر تفکری

تفکر  سیستمیاتیک

تفکر تحلیلی

تفکر انتقادی

تفکر اجرایی

تفکر راهبردی

تفکر جانبی

تفکر خلاق

قبل از انکه به سراغ تفکرسیستمی برویم بهتر است به سراغ تفکر و فکر کردن برومی.

تفاوت بین فکر و تفکر چیست ؛ همه مردم می فهمد که فکر به چه معنی است. تفکر را هم همه می فهمند اما سوال اصلی این است

که تفاوت بین فکر و تفکر چیست معمولا، فکر به یک فکر معین گفته می شود. حتی فکر می تواند کهنه باشد. تعین و تشخص می

تواند یکی از عوامل موثر در تعیین کهنگی باشد.

به عنوان مثال قبلا فکر می کردند که بردگی و برده داری خوب است اما امروز، این یک فکر کهنه است. یا دختران را زنده به گور می

کردند، که امروزه می دانیم که این یک فکر کهنه است. هم بردگی و هم زنده به گور کردن در سابق بوده است اما فکرش دیگر کهنه

است.

فکر می تواند کهنه باشد اما تفکر نمی تواند کهنه باشد. تفکر، فکرها را تفکر می کند. تفکر، همان خود عمل فکر کردن است. البته ممکن

است یک تفکر، نتایج فکری کهنه داشته باشد. عمل فکر کردن هر شخص تازه است به همین دلیل تفکر کهنه شاید اصلا نتوان پیدا

کرد.

فکرها می توانند کهنه باشند اما تفکر کهنه نیست. حتی وقتی به فکر کهنه می اندیشی و در مورد آنها تفکر می کنی، در واقع می

خواهی که آن افکار را نو کنی؛ پس دوباره تفکر احیاکننده و نو شونده است. همین تفاوت بین اندیشه و اندیشیدن نیز می توان در نظر

گرفت. اندیشه کهنه خیلی داریم. اما اندیشیدن، هر لحظه نو است. با اندیشیدن می توان، اندیشه های کهنه را نو کرد.

اما تعریف سیستم:مجموعه ای از عناصر که برای یک هدف مشخص با همدیگر در تعامل هستند.

:در زیر تعریف برخی از افراد  از سیستم را ارائه داده ایم 

دوروسنه: مجموعه ای از عناصر در تعادل پویا که بر حسب هدفی سازمان یافته اند.

فون برتالانفی: مجموعه ی واحدهایی که بین خود دارای ارتباط متقابل هستند.

دوسوسور: مجموعه ی سازمان یافته ای مرکب از عناصری متعدد است که آنها را تنها در ارتباط با یکدیگر و بر حسب مکانی که در این

مجموعه دارند.

ژ–لاردیر: موضوعی پیچیده که از عناصر مشخص تشکیل شده است. عناصر توسط روابطی با یک دیگر مرتبط هستند.

برای شناخت سیستم ها اصولاً از دو دیدگاه استفاده می کنند:

• مبتنی بر تجزیه و ترکیب

• مبتنی بر تجرید و تعمیم

تفکرسیستماتیک

ویژگی های سیستم:

اول هر سیستم در یک محیط قرار می گیرد، بنابراین برای شناخت یک سیستم باید محیط آن را تشخیص داد.

دوم ک سیستم در محیط خود دارای مرزی مشخص است، بنابراین باید سرحدات سیستم را شناخت.

سوم سیستم دارای ورودی و خروجی است، ورودی را از محیط می گیرد و خروجی را به محیط می دهد. بنا براین برای شناخت سیستم باید ورودی و خروجی را تشخیص داد.

چهارم سیستم ها دارای روش استفاده هستند، بدین ترتیب ارتباط بین سیستم ها براساس چگونگی استفاده از آنها برقرار می شود. بنابراین برای ش ناخت یک سیستم باید مشخص کرد که چگونه می توان از آن استفاده کرد.

پنجم یک سیستم ممکن است دارای چندین زیرسیستم باشد، برای نمونه سیستم دانشگاه دارای زیرسیستم های مالی، اداری، آموزشی و … است. باید زیرسیستم ها را شناخت تا سیستم شناسایی شود. هر زیرسیستم خود نیز یک سیستم است.

ششم سیستم هایی پایدار هستند که دارای مکانیزم های کنترلی باشند. بنابراین می بایست جهت تعیین پایداری، مکانیزم های کنترلی را تشخیص داد.

هفتم کنترل سیستم به بازخورد و بعضی اوقات پیش خورد وابسته است.

هشتم یک سیستم دارای پارامترهایی است که به پارامترهای اجرایی مربوط نمی شود و در سطح کل سیستم مطرح است. به عبارتی دیگر یک شی کلی یا کل ممکن است دارای اجزایی باشد که ویژگی های کل را در مجموع نداشته باشد.

تفکرسیستماتیک

انواع سیستم ها:

• سیستم های تولیدی

• سیستم های پشتیبانی

• سیستم های اطلاعاتی

هدف ما در اینجا سیستم های اطلاعاتی است. این نوع سیستم ها در انجام سیستم های دیگر تاثیرگذار هستند. برخی از اطلاعات توسط پیغام ها حمل می شوند. یک سازمان نوع خاصی از سیستم است .

فعالیت های یک سازمان در مجموع به سه رده ی استراتژیکی، عملیاتی و تاکتیکی تقسیم بندی می شود. استراتژی سازمان در واقع سیاست سازمان برای آتیه را مشخص می کند. روش دسترسی به اهداف را تاکتیک می گویند. لذا برای شناخت سازمان ها باید استراتژی، تاکتیک و عملیات آن سازمان را مورد شناسایی قرار داد. هر سیستمی دارای یک معماری است.

معماری اطلاعات:

معماری اطلاعات به راهبردی موثر در هدایت و گردش اطلاعات در سازمان ها تبدیل شده است . اما معماری سیستم های اطلاعاتی چیست؟

معمولاً معماری نه تنها ساختار بانک اطلاعاتی را در سیستم مد نظر دارد، بلکه مسیرهای گردش اطلاعات در داخل سیستم را نیز مشخص می نماید. بنابراین معماری اطلاعات را می توان حاوی اطلاعات تبادل شونده، بانک های اطلاعاتی و مسیرهایی که اطلاعات در آنها حرکت می کنند تعریف نمود. اصولاً سیستم های اطلاعاتی عبارتند از: دسته بندی اطلاعات و فرآیندها برای کسب بهترین کارایی.

جهت تعیین نیازها می توان معماری سیستم را مورد شناخت قرار داد. به عبارتی ، ابزاری جهت شناخت نیازها است. در نتیجه ، سوال هایی را در ذهن برمی انگیزد. چارچوب معماری سیستم اطلاعاتی در واقع طبقه بندی و سازماندهی اطلاعات را مشخص می کند. برای تعیین محدوده سوالها زیر مشخص می شوند و در این زمینه به کسب و کار و کارافرینی می پردازم.

۱٫ سیستم برای کسب و کار از چه اجزایی تشکیل شده است؟

۲٫ چه اجزایی فراهم شده اند تا سیستم کسب و کار و کارافرینی ایجاد شود؟

۳٫ چگونه کارافرینان با این اجزا و با یکدیگر مرتبط شده اند؟

۴٫ از چه مکانیزم هایی برای اتصال اجزای سیستم به یکدیگر و در کسب و کار و کارافرینی استفاده می شود؟

• چگونه ؟

۱٫ چگونه در کسب و کار  این سیستم کار می کند؟

۲٫ چه چیزهایی جزییات یکپارچه ی سیستم کارافرینان را تشکیل می دهند؟

۳٫ از چه ابزاری برای یکپارچگی اجزای سیستم کارافرینان استفاده می شود؟

• کجا ؟

۱٫ در چه جاهایی کارافرینان با اجزا سیستم قرار دارند و با یکدیگر مرتبطند؟

۲٫ توپولوژی اطلاعات و فرآیندها ی کسب و کار چیست؟

۳٫ توپولوژی کسب و کار چگونه مدیریت می شود؟

================================================================================

توپولوژی یا توپوشناسی شاخه‌ای از ریاضیات است که به بررسی فضاهای توپولوژیکی و خواص بنیادی فضا از جمله همبندی می‌پردازد. توپولوژی یکی از شاخه‌های نسبتاً جوان ریاضیات است.

================================================================================

چه کسی ؟

۱٫ چه کسی با چه طبقه بندی و مجوز دسترسی، سیستم را مورد استفاده قرار می دهد؟

۲٫ چگونه کاربران در تعامل با سیستم می باشند؟

۳٫ چگونه دسترسی به منابع توسط کاربران کنترل می شود؟

 چه موقع ؟

۱٫ در چه زمان هایی چه رویدادهایی در سیستم اتفاق می افتد؟

۲٫ ترتیب رویدادها چیست؟

 چرا ؟

چارچوب باید مشخص کند که:

۱٫ چرا سیستم های متفاوتی انتخاب می شوند؟

۲٫ چه چیزی در زیربنای معماری یک سیستم قرار دارد؟

 

تفکرسیستماتیک

مجموعه تکنیکهای حرفه ای برای مقابله با سخت ترین مسائل

 

در جامعه امروز جهانی و حتی ایرانی بسیاری از مسائل و مشکلاتی که امروزه گریبان‌گیر نسل بشر شده اند به عناصر پیچیده ای وابسته هستند و عناصر بسیار متعددی بصورت مستقیم و غیر مستقیم در آن نقش دارند.

معضل ترافیک امروز تهران و یا معضل آلودگی هوای امروز کلان شهرهای تهران نتیجه بسیار یاز اقدامات ریز و درشت شهرداری تهران و مدیریت شهری است اما نباید ساده از این مسئله گذشت که این مشکل به همه عوامل اجرائی و وزارتخانه ها بازمی گردد این مشکل یک روز و دو روزه بروز نکرده است و یک عقبه یک یا دو یا سه و حتی ۴ دهه را با خود بدنبال دارد اقدامات ضربتی در این خصوص کار را درست که نکرده است تازه

کار را بدتر از بد نموده است و این در حالی است اقدامات بلند مدت هم راه به جایی نبرده است . اقدامات متوسط هم با شکست مواجه شده است و بسیاری از زحمات ریز و درشت دیگر را تحت تاثیر قرار داده است . اری تمامی اقدامات پیچیده و موردی و یا دامنه دار و همه و همه این رفتار و نتایج حاصل از راهکارهای مرسوم معمولا به قدری کوچک  ضعیف هستند که بر سر چشم‌انداز حل اثربخش مسئله مانع ایجاد می‌کنند.

یکی از مزایای مهم تفکر سیستمی، توانایی مواجهه‌ی اثربخش با این سلسله مسائل و یا یک سری از  مسائل و ارتقای تفکرات به سطحی قابل قبول است که منجر به کسب نتایجی استثنایی و بسیار مطلوب حتی در شرایط پیچیده و بغرنج خواهد شد مانند حمله های پیچیده نظامی ایران در طی جنگ تحمیلی به دور ترین مناطق دور از دسترs  عرhق .H3 ولودیمیر زلنسکی (Volodymyr Zelensky) که قدرت را در اوکراین در اختیار گرفته، به اجرای برنامه‌های طنز مشهور است و هیچ نوع سابقه‌ای در سیاست ندارد مانند استاد حسن ریوندی او که قبلاً در برنامه‌های طنز خود را با آقای رئیس همراه کرده بود اینک رئیس جمهور اکراین است یک دلقک رئیس جمهور محبوب اکراین است اما چرا؟ این چرا همان چرای مقدسی است که ما باید به دنبال ان بگردیم

ایا شما اینطور فکر نمی کنید؟

ایا چند سال دیگر مردم اکراین فکر نمی کنند که چرا فریب ولودیمیر زلنسکی را خوردند و چرا باور کردند که چرا فریب جمله :

آنقدر رونق اقتصادی ایجاد کنیم که …….

و آنقدر درآمد سرشار اقتصادی ایجاد کنیم که ……

راستی چقدر این جملات و حرف‌های پوپولیستی برای ما آشنا است

آری سالها بعد مردم اوکراین از  انتخاب اقای ولودیمیر زلنسکی به  شدت پشیمان خواهند شد و خواهند گفت که فریب کمدین محبوب خود را خورده‌اند؟

سالها است که در آموزش تفکر  و مخصوصا تفکر سیستمی و تفکر تحلیلی و نیز تفکر شهودی ( مانند گری کلین) بارها پافشاری کرده‌اند که برترین ابزار اثربخش برای تقویت قدرتتمرکز و  تفکر، ثبت تحلیل‌ها و مرور آن‌ها در آینده است

وقتی که از ارتفاع حدود ۴۰۰۰ متری از سطح دریاهای آزاد در حال سقوط بودم کاپیتان مدس سیندرگارد قهرمان تیم UP آلمان به من چیزهای را می گفت و من در سیت و در کاکپیت چیز دیگری می شنیدم و درک من چیز دیگری بود تحلیل عملکرد من پس از سقوط نشان دهنده چیزای وحشتناک کاملا متفاوت و غیر قابل بخشش بود.

متاسفانه زمان به من ثابت کرده است که در جامعه و در میان مخصوصا دانشجویانم معمولا جهت گیری های متفاوت و متناقض و ….بسیاری را می توان دید که بسیاری از ان به تعصبات و قومیت و بومیت و ملیت و سن و جنس و وزن و…… بستگی دارد.

باید اذعان کرد برای تفکر تحلیلی درست از ابتدا باید تمرینِ تحلیل و تصمیم‌گیری را دقیقا از نقطه ای آغاز کنیم که دلبستگی های ما و مخصوصا دلبستگی های عاطفی کمتری نسبت به آن‌ها داریم تا دقیقا بتوانیم  با مسائل ساده‌تری دست و پنجه نرم کنیم (بنابراین) تحلیل اوضاع سقوط مازیار میر در دهه ۸۰ و مقایسه دقیق ان با آن‌چه بر  سرما می اید یا خواهد امد راهکار خوب و اصولی خواهد بود.

من باب مثال جستجو درباره‌ی رئیس جمهور  زلنسکی اصلا دشوار نبوده و نیست و طی این روزها می توانید به خبرهای بیشتری از او دست پیدا کنید.  نوع حرف‌های اقای ریس جمهور می تواند بسیار راهگشا بامشد و بتوانید امروز دقیقا آینده را به شکلی روشن مجسم نمود.

رویه های تبلیغاتی داماد قبل از ازدواج اقای رئیس و حتی یک مادر به فرزندان و…… همه و همه می‌تواند به ما بسیار کمک کند تا نقاط قوت و

ضعف تفکرات خود و مخصوصا تفکر  تحلیلی خود را بهتر بشناسیم و بر این اساس، آن‌ها را بهبود دهیم.

 

تفکرسیستماتیک

یک نمونه‌ی واقعی

در زمان انتخابات آمریکا، من چند بار در روزنوشته‌ها نوشتم که فکر می‌کنم عامل تکنولوژی در تحلیل‌های سیاستمداران از انتخابات آمریکا لحاظ نشده است. قدرت این فاکتور، نسبت به گذشته بیشتر شده و بدون توجه به آن، نمی‌توان نتیجه‌ی انتخابات را حدس زد (فرض اول من).

گزاره دومی که به آن توجه داشتم این بود که مدیران حوزه‌ی تکنولوژی – جز چند استثناء محدود – چندان علاقه‌مند به موفق شدن ترامپ نیستند.

 

تفکر سیستماتیک

با کنار هم قرار دادن این دو گزاره و چند مورد دیگر، به نتیجه رسیده بودم که ترامپ شانس چندان بالایی ندارد (بگذریم که در نهایت هم، در لب مرز و تقریباً در حد سکه انداختن رأی آورد و تفاوت چندان زیاد نبود که موافقان یا مخالفان او، بتوانند از تحلیل‌های خود خوشحال یا ناراحت شوند).

اما در مورد تحلیل من، یک خطای بزرگ وجود داشت که شاید اگر آن زمان آن را دقیق نمی‌نوشتم، هرگز متوجهش نمی‌شدم: تکنولوژی مهم بود.

مهم‌ترین فاکتور تأثیرگذار هم شد. اما نه با مکانیزمی که من فکر می‌کردم. قدرت «فیس‌بوک» از‌ «بنیان‌گذار و مالک و مدیر فیس‌بوک» بیشتر است و قدرت اغلب شبکه‌های اجتماعی، بر قدرت بنیان‌گذاران و مدیران‌شان می‌چربد.

چون آن‌ها ابزاری را ساخته‌اند و در اختیار دیگران قرار داده‌اند و با وجود همه‌ی کنترل‌هایی که بر پلتفرم خود دارند، هم‌چنان رفتارها و پیچیده‌های فراوانی می‌تواند ظهور کرده و Emerge شود.

داستان پیشگوی معبد دلفی به امپراطور  می تواند بسیار مفید باشد که گفته:

اگر جنگ کنی، یک امپراطوری سقوط خواهد کرد و کروئسوس توجه نکرد که آن امپراطوری، الزاماً دشمن (ایران) نیست و سقوط، قرار است سرنوشت حکومت خود او باشد ….

نکات تأثیرگذار را می‌نویسم و می‌گویم فرض کنیم همه‌ این موارد را درست حدس زده باشم، ممکن است در تشخیص جهت تأثیرگذاری کدام اشتباه کنم؟ این روش، در تصمیم‌ها و انتخاب‌های زیادی به م کمک خواهد کرد.

 

موانع اصلی در راه تفکر سیستمی

• انسانها اسیر چارچوب‌های ذهنی و خود ساخته‌ای هستند که جزئی از وجود آنها شده‌است. از همین رو پذیرش تفکر سیستمی و نهادینه شدن این رویکرد نو دشوار خواهد بود.
• جوهره اصلی تفکر سیستمی توجه به روابط است نه به موضوعات (اشیاء). و این به عکس عادت مرسوم است که اشیاء و محسوسات در درجه اول توجه قرار دارند. در تفکر سیستمی استفاده از فکر و ذهن بیش از بکارگیری چشم به عنوان ابزار دیدن، ضرورت دارد.

سخن پایانی :

 

عکس مرا هرگز به دیوار اداره‌ها و شرکت‌ها و موسسات نزنید؛ عکس فرزند و فرزندانتان را جلوی خود نصب کنید تا بدانید که باید برای آن‌ها و آینده‌ی آن‌ها کار کرد

رئیس‌جمهور جدید فعلی اوکراین  (منبع)

 

---

برای شرکت در کلاس های آنلاین و حضوری دکتر مازیار میر با ما در ارتباط باشید.

---